Ишнинг кўзини биладиган шоир

Рукн: Ибрат Чоп этилган: 12.06.2015

Шоир Абу Даллома билан Аббосий ҳукмдорлардан бири Маҳдий орасида қизиқ воқеа рўй берган экан. Абу Даллома Аббосийларни мадҳ қилиб ёзган қасидасини Маҳдийга ўқиб берибди. Қасида халифага жуда маъқул келиб: «Нима мукофот берай?» деб сўрабди.

– Ҳазрати олийлари, камина қулингизга ҳеч нарса керак эмас, фақат битта овчи ит берсангиз бўлди, – дея таъзим қилибди шоир.

– Шундай гўзал қасида учун бор-йўғи овчи ит сўрайсанми? – ҳайрон бўлди Маҳдий.

– Ҳа, зоти олийлари, камина қулингизнинг бирдан-бир ўтинчим шу.

Ҳукмдор таажжубланди, бироқ шоирни хафа қилгиси келмай буйруқ берди:

– Майли, тилагинг шу бўлса, сенга битта овчи ит келтиришсин.

– Лекин, хожам, қулингиз овга нима билан бораман?

– Ҳақинг бор, битта от ҳам беришсин.

– Отга қандай минаман?

– Ҳа-я, чиройли эгар-жабдуқ ҳам керак.

– Яхшику-я, лекин отга ким қарайди?

– Тўғри айтасан, бир қул ҳам қўшиб беришсин.

– Султоним, бироқ отни қаерда сақлайман?

– Бўпти, бир оғил ҳам қуришга буюраман.

– Қул қаерда ётади?

– Битта уй ҳам тиклаб беришни амр қиламан.

– Ҳукмдорим, ҳаммаси учун раҳмат, аммо бунча тирик жонни қандай боқаман?

– Майли, тирикчилик учун минг олтин танга ҳам берилади.

– Хожам...

Ана шу жойда халифа Маҳдий шоирнинг гапини бўлди:

– Бўлди, етар, агар харажатларни назорат қиладиган бир бошқарувчи ва ҳисоб-китоб қиладиган битта ҳисобчи ҳам сўрайдиган бўлсанг, итни олиб қўяман-а!

“Ирфон” тақвимининг 2011 йил, 2-сонидан олинди.

* * *

Shoir Abu Dalloma bilan Abbosiy hukmdorlardan biri Mahdiy orasida qiziq voqea ro‘y bergan ekan. Abu Dalloma Abbosiylarni madh qilib yozgan qasidasini Mahdiyga o‘qib beribdi. Qasida xalifaga juda ma’qul kelib: «Nima mukofot beray?» deb so‘rabdi.

– Hazrati oliylari, kamina qulingizga hech narsa kerak emas, faqat bitta ovchi it bersangiz bo‘ldi, – deya ta’zim qilibdi shoir.

– Shunday go‘zal qasida uchun bor-yo‘g‘i ovchi it so‘raysanmi? – hayron bo‘ldi Mahdiy.

– Ha, zoti oliylari, kamina qulingizning birdan-bir o‘tinchim shu.

Hukmdor taajjublandi, biroq shoirni xafa qilgisi kelmay buyruq berdi:

– Mayli, tilaging shu bo‘lsa, senga bitta ovchi it keltirishsin.

– Lekin, xojam, qulingiz ovga nima bilan boraman?

– Haqing bor, bitta ot ham berishsin.

– Otga qanday minaman?

– Ha-ya, chiroyli egar-jabduq ham kerak.

– Yaxshiku-ya, lekin otga kim qaraydi?

– To‘g‘ri aytasan, bir qul ham qo‘shib berishsin.

– Sultonim, biroq otni qaerda saqlayman?

– Bo‘pti, bir og‘il ham qurishga buyuraman.

– Qul qaerda yotadi?

– Bitta uy ham tiklab berishni amr qilaman.

– Hukmdorim, hammasi uchun rahmat, ammo buncha tirik jonni qanday boqaman?

– Mayli, tirikchilik uchun ming oltin tanga ham beriladi.

– Xojam...

Ana shu joyda xalifa Mahdiy shoirning gapini bo‘ldi:

– Bo‘ldi, yetar, agar xarajatlarni nazorat qiladigan bir boshqaruvchi va hisob-kitob qiladigan bitta hisobchi ham so‘raydigan bo‘lsang, itni olib qo‘yaman-a!

“Irfon” taqvimining 2011 yil, 2-sonidan olindi.