Қуръон зиёфати... бўлмади

Рукн: Ибрат Чоп этилган: 30.05.2018

Бу воқеанинг бўлганига ҳам мана роппа роса 11 йил бўлди. Ўша кезлари мен Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом институти “Исломшунослик” йўналиши 4-босқич талабаси эдим. Шу билан бир қаторда Олмазор (собиқ Собир Раҳимов) тумани Себзор даҳаси “Ат-Термизий” жомеъ масжидининг ноиби бўлиб бир муддат фаолият юритаётган пайтларим эди.

Ўшанда Туйғун ҳожи ака (Аллоҳ раҳмат қилсин уларни) масжид мутаваллиси сифатида иш олиб борардилар. Биз у киши билан кўп ҳамсуҳбат бўлардик. Тақволи, шу билан бир қаторда Қуръон илмини ўрганишга бўлган шавқлари жуда кучли инсон эдилар. Бир куни намоздан сўнг ёнимга бир сурани ёд олиб келганликларини айтиб келдилар. Кирилл ёзувидаги китобдан ёд олганликлари боис талаффузларида бир мунча хатоларини сездим. Ўзларига айтиб кўнгилларини ранжитишни истамадим, аммо уларга афзалроқ бўладиган бир таклиф билдирдим.

— Ҳожи ака, Қуръонни ўқишга тушиб кўрмайсизми? Ўзим сизга ёрдам берардим – дедим. Шунда ҳожи ака:

— Яҳёбек буни ўзим ҳам жуда жуда истардим бироқ, 73 га чиқиб қолдим шу ёшда зеҳним етармикан – дедилар.

— Э, ҳожи ака сиз бир бошлаб олинг, бу ёғига Аллоҳ ўзи сизни зеҳн ҳам ғайрат ва шижоат билан қувватлайди, — дея жавоб бердим.

Улар тасдиқ ишорасини қилгандек бошларини охиста силкитдиларда чиқиб кетдилар. Эртаси куни намоздан сўнг худди мактаб ўқувчиларидек дафтар ручка билан мен ўтирган хонага кириб келдилар. Дафтарларига санани қайд этиб қўйдилар. Ўша кундан бошлаб араб алифбосини бошладик. Улар қунт ва сабр билан ўргандилар, мен эса устозларимдан ўрганганларимни уларга ўргатиб ҳузр олардим.

Шу зайлда кунлар ўтди. Дарсимизнинг 30 куни. Ўша куни сира ёдимдан чиқмайди. Туйғун ҳожи ака имло ва талаффузни, ҳарфларни қўшиб ўқишни тугатиб, Қуръонга тушадиган кун эди. Одатдагидек намозни адо қилиб бўлганимиздан сўнг, ёнимга келдилар. Дарсни бошладим. Ҳожи ака “Бисмиллоҳ” деб Қуръонга тушдилар. Субҳаноллоҳ. Киши Аллоҳнинг каломини ўқиб ўрганиши учун ёшнинг чегараси ҳеч қандай ўрин тутмаслигини гувоҳи бўлдим. Ёнимда 73 ёшга чиққан, соч-соқоли оқарган, нуроний отахон Қуръонни ўқирди. Қалби эзилиб кўзларидан дув-дув ёш тўкиларди. У кишининг қувонч бахтиёрлик кўз ёшларини кўриб ич-ичимдан севиндим.

Мени ёнимдан кетар соатда ҳожи ака сабоқ олишларидан олдин қилган ниятлари ҳақида сўз очиб қолдилар:

— Яҳёбек, сиздан дарс олишимдан аввал иншаоллоҳ, Қуръонга тушган куним битта зиёфат қилиб бераман деб ният қилгандим. Субҳаноллоҳ, Аллоҳ мени шу кунга етказди. Энди зиёфат мендан. Кечга бизникига албатта ўтинг, — деб кўзида кўз ёшлари қуришига улгурмай, шошганча чиқиб кетдилар.

Айтилган вақт келиб, шом намозидан сўнг уларни уйларига бордик. Қаранки, 73 ёшида Аллоҳнинг каломини ўқишни ният қилиб, 30 кун деганда ўзлари мустақил Қуръон ўқиб қалблари эзилиб йиғлаган куни, кечга бориб омонатни топширдилар. Эртаси куни уларни сўнгги йўлга кузатдик.

Янгиер шаҳар Заҳириддин Муҳаммад Бобур жомеъ масжиди бош имом хатиби Яҳё Абдужабборов домланинг сўзларини Рустамжон Ҳусанов оққа кўчирди.

Bu voqeaning bo‘lganiga ham mana roppa rosa 11 yil bo‘ldi. O‘sha kezlari men Imom Buxoriy nomidagi Toshkent Islom instituti “Islomshunoslik” yo‘nalishi 4-bosqich talabasi edim. Shu bilan bir qatorda Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumani Sebzor dahasi “At-Termiziy” jome’ masjidining noibi bo‘lib bir muddat faoliyat yuritayotgan paytlarim edi.

O‘shanda Tuyg‘un hoji aka (Alloh rahmat qilsin ularni) masjid mutavallisi sifatida ish olib borardilar. Biz u kishi bilan ko‘p hamsuhbat bo‘lardik. Taqvoli, shu bilan bir qatorda Qur’on ilmini o‘rganishga bo‘lgan shavqlari juda kuchli inson edilar. Bir kuni namozdan so‘ng yonimga bir surani yod olib kelganliklarini aytib keldilar. Kirill yozuvidagi kitobdan yod olganliklari bois talaffuzlarida bir muncha xatolarini sezdim. O‘zlariga aytib ko‘ngillarini ranjitishni istamadim, ammo ularga afzalroq bo‘ladigan bir taklif bildirdim.

— Hoji aka, Qur’onni o‘qishga tushib ko‘rmaysizmi? O‘zim sizga yordam berardim – dedim. Shunda hoji aka:

— Yahyobek buni o‘zim ham juda juda istardim biroq, 73 ga chiqib qoldim shu yoshda zehnim yetarmikan – dedilar.

— E, hoji aka siz bir boshlab oling, bu yog‘iga Alloh o‘zi sizni zehn ham g‘ayrat va shijoat bilan quvvatlaydi, — deya javob berdim.

Ular tasdiq ishorasini qilgandek boshlarini oxista silkitdilarda chiqib ketdilar. Ertasi kuni namozdan so‘ng xuddi maktab o‘quvchilaridek daftar ruchka bilan men o‘tirgan xonaga kirib keldilar. Daftarlariga sanani qayd etib qo‘ydilar. O‘sha kundan boshlab arab alifbosini boshladik. Ular qunt va sabr bilan o‘rgandilar, men esa ustozlarimdan o‘rganganlarimni ularga o‘rgatib huzr olardim.

Shu zaylda kunlar o‘tdi. Darsimizning 30 kuni. O‘sha kuni sira yodimdan chiqmaydi. Tuyg‘un hoji aka imlo va talaffuzni, harflarni qo‘shib o‘qishni tugatib, Qur’onga tushadigan kun edi. Odatdagidek namozni ado qilib bo‘lganimizdan so‘ng, yonimga keldilar. Darsni boshladim. Hoji aka “Bismilloh” deb Qur’onga tushdilar. Subhanolloh. Kishi Allohning kalomini o‘qib o‘rganishi uchun yoshning chegarasi hech qanday o‘rin tutmasligini guvohi bo‘ldim. Yonimda 73 yoshga chiqqan, soch-soqoli oqargan, nuroniy otaxon Qur’onni o‘qirdi. Qalbi ezilib ko‘zlaridan duv-duv yosh to‘kilardi. U kishining quvonch baxtiyorlik ko‘z yoshlarini ko‘rib ich-ichimdan sevindim.

Meni yonimdan ketar soatda hoji aka saboq olishlaridan oldin qilgan niyatlari haqida so‘z ochib qoldilar:

— Yahyobek, sizdan dars olishimdan avval inshaolloh, Qur’onga tushgan kunim bitta ziyofat qilib beraman deb niyat qilgandim. Subhanolloh, Alloh meni shu kunga yetkazdi. Endi ziyofat mendan. Kechga biznikiga albatta o‘ting, — deb ko‘zida ko‘z yoshlari qurishiga ulgurmay, shoshgancha chiqib ketdilar.

Aytilgan vaqt kelib, shom namozidan so‘ng ularni uylariga bordik. Qaranki, 73 yoshida Allohning kalomini o‘qishni niyat qilib, 30 kun deganda o‘zlari mustaqil Qur’on o‘qib qalblari ezilib yig‘lagan kuni, kechga borib omonatni topshirdilar. Ertasi kuni ularni so‘nggi yo‘lga kuzatdik.

Yangier shahar Zahiriddin Muhammad Bobur jome’ masjidi bosh imom xatibi Yahyo Abdujabborov domlaning so‘zlarini Rustamjon Husanov oqqa ko‘chirdi.