Сўнгги азон

Рукн: Ибрат Чоп этилган: 26.03.2016

Севикли пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи васаллам) вафотларидан сўнг Билол (розияллоҳу анҳу) Абу Бакр (розияллоҳу анҳу)нинг олдиларига бориб шундай дедилар:
— Эй Расулуллоҳнинг халифаси, мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганларини эшитган эдим: «Мўъминларнинг энг афзал амалларидан бири бу Аллоҳ йўлида қилган жиҳодларидир».
— Эй Билол, нима қилмоқни истаяпсиз? — деб сўради Абу Бакр (р.а.).
— Мен то вафот этгунимга қадар ўзимни Аллоҳ йўлига бахшида этмоқликни истайман.
—  (Сиз кетсангиз) ким биз учун азон айтади?
Билол (розияллоҳу анҳу) кўзлари тўла жиққа ёш билан:
— Мен Росулуллоҳдан сўнг бошқа ҳеч кимга азон айта олмайман...
— Эй Билол, қолинг ва биз учун азон айтинг...
— Агар мени ўзингиз учун озод қилган бўлсангиз, айтганингизча бўла қолсин. Агар мени Аллоҳ учун озод этган бўлсангиз, мени қўйиб юборинг.
— Сизни Аллоҳ учун озод қилганман, эй Билол.
Билол (розияллоҳу анҳу) “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг вафотларидан сўнг, энди Мадинада қола олмайман” деб, Шом диёрига сафарга отландилар.
Қачонки Билол азон айтишни истаб, «Ашҳаду анна Муҳаммадар росулуллоҳ»га етганларида нафас ололмай тўхтаб қолар, йиғлаб юборар эдилар.
Орадан икки йил ўтгач Билол (розияллоҳу анҳу) тушларида Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам у кишига «Бу қандай жафо бўлди эй Билол? Бизни зиёрат қиладиган вақтингиз келмадимикан?», деб айтганларини кўрадилар.
Билол (розияллоҳу анҳу) маҳзун ҳолатда уйғонгач, Мадинага отланадилар. Расулуллоҳнинг қабрларини зиёрат қилар эканлар, ерга ётиб олиб йиғладилар. Сўнгра Ҳасан ва Ҳусайн билан кўришиб, уларни маҳкам бағирларига босиб, ўпдилар.
Ҳасан ва Ҳусайн Билол (розияллоҳу анҳу)га:
— Саҳарда азон айтишингизни хоҳлар эдик, — дедилар.
Дарҳақиқат, Билол масжид сатҳида туриб “Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар” деганларида бутун Мадинани титроқ босди.
“Ашҳаду алла илаҳа иллаллоҳ” деганларида эса титроқ зўрайиб кетди. “Ашҳаду анна Муҳаммадар Росулуллоҳ” деганларида эса аёллар ҳам хоналаридан отилиб чиқа бошладилар. Пайғамбар алайҳиссалом вафотларини кўрган саҳобалар Билолнинг азонидан ларзага келдилар.
Мўъминлар амири Умар (розияллоҳу анҳу) Шомга жўнаб кетаётганларида мусулмонлар Билолни бир марта бўлса ҳам намозга азон айтиб бериш учун ўзлари билан олиб келишни айтиб ўтиндилар. Мўъминлар амири Умар Билол (розияллоҳу анҳу)ни чақираётганларида намоз вақти эди. Умар (розияллоҳу анҳу) Билолдан намозга азон айтиб беришларини илтимос қилдилар.
Билол (розияллоҳу анҳу) юқорига кўтарилиб, азон айта бошладилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни таниган барча саҳобалар йиғлашга тушдилар. Улар худди авваллари йиғламагандек шиддат билан (тўйиб-тўйиб) йиғлар эдилар. Энг қаттиқ йиғлаган Ҳазрати Умар (розияллоҳу анҳу) эди.
Билол (розияллоҳу анҳу) ўлим тўшагида ётганларида завжалари ёнларида ўтириб йиғладилар. Шунда Билол (розияллоҳу анҳу) дедилар:
— Сен йиғлама, эртага севганимиз Муҳаммад (с.а.в.) ва у зотнинг асҳобига етишамиз...

Манба: http://forum.hawahome.com/t351977.html
Араб тилидан Умму Ясмин ва Мустафо таржимаси.

* * *

Sevikli payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) vafotlaridan so‘ng Bilol (roziyallohu anhu) Abu Bakr (roziyallohu anhu)ning oldilariga borib shunday dedilar:
— Ey Rasulullohning xalifasi, men Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday deganlarini eshitgan edim: «Mo‘‘minlarning eng afzal amallaridan biri bu Alloh yo‘lida qilgan jihodlaridir».
— Ey Bilol, nima qilmoqni istayapsiz? — deb so‘radi Abu Bakr (r.a.).
— Men to vafot etgunimga qadar o‘zimni Alloh yo‘liga baxshida etmoqlikni istayman.
—  (Siz ketsangiz) kim biz uchun azon aytadi?
Bilol (roziyallohu anhu) ko‘zlari to‘la jiqqa yosh bilan:
— Men Rosulullohdan so‘ng boshqa hech kimga azon ayta olmayman...
— Ey Bilol, qoling va biz uchun azon ayting...
— Agar meni o‘zingiz uchun ozod qilgan bo‘lsangiz, aytganingizcha bo‘la qolsin. Agar meni Alloh uchun ozod etgan bo‘lsangiz, meni qo‘yib yuboring.
— Sizni Alloh uchun ozod qilganman, ey Bilol.
Bilol (roziyallohu anhu) “Men Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning vafotlaridan so‘ng, endi Madinada qola olmayman” deb, Shom diyoriga safarga otlandilar.
Qachonki Bilol azon aytishni istab, «Ashhadu anna Muhammadar rosululloh»ga yetganlarida nafas ololmay to‘xtab qolar, yig‘lab yuborar edilar.
Oradan ikki yil o‘tgach Bilol (roziyallohu anhu) tushlarida Nabiy sollallohu alayhi vasallam u kishiga «Bu qanday jafo bo‘ldi ey Bilol? Bizni ziyorat qiladigan vaqtingiz kelmadimikan?», deb aytganlarini ko‘radilar.
Bilol (roziyallohu anhu) mahzun holatda uyg‘ongach, Madinaga otlanadilar. Rasulullohning qabrlarini ziyorat qilar ekanlar, yerga yotib olib yig‘ladilar. So‘ngra Hasan va Husayn bilan ko‘rishib, ularni mahkam bag‘irlariga bosib, o‘pdilar.
Hasan va Husayn Bilol (roziyallohu anhu)ga:
— Saharda azon aytishingizni xohlar edik, — dedilar.
Darhaqiqat, Bilol masjid sathida turib “Allohu akbar, Allohu akbar” deganlarida butun Madinani titroq bosdi.
“Ashhadu alla ilaha illalloh” deganlarida esa titroq zo‘rayib ketdi. “Ashhadu anna Muhammadar Rosululloh” deganlarida esa ayollar ham xonalaridan otilib chiqa boshladilar. Payg‘ambar alayhissalom vafotlarini ko‘rgan sahobalar Bilolning azonidan larzaga keldilar.
Mo‘‘minlar amiri Umar (roziyallohu anhu) Shomga jo‘nab ketayotganlarida musulmonlar Bilolni bir marta bo‘lsa ham namozga azon aytib berish uchun o‘zlari bilan olib kelishni aytib o‘tindilar. Mo‘‘minlar amiri Umar Bilol (roziyallohu anhu)ni chaqirayotganlarida namoz vaqti edi. Umar (roziyallohu anhu) Biloldan namozga azon aytib berishlarini iltimos qildilar.
Bilol (roziyallohu anhu) yuqoriga ko‘tarilib, azon ayta boshladilar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni tanigan barcha sahobalar yig‘lashga tushdilar. Ular xuddi avvallari yig‘lamagandek shiddat bilan (to‘yib-to‘yib) yig‘lar edilar. Eng qattiq yig‘lagan Hazrati Umar (roziyallohu anhu) edi.
Bilol (roziyallohu anhu) o‘lim to‘shagida yotganlarida zavjalari yonlarida o‘tirib yig‘ladilar. Shunda Bilol (roziyallohu anhu) dedilar:
— Sen yig‘lama, ertaga sevganimiz Muhammad (s.a.v.) va u zotning ashobiga yetishamiz...

Manba: http://forum.hawahome.com/t351977.html
Arab tilidan Ummu Yasmin va Mustafo tarjimasi.