Буюк саҳобалар ўгитлари

* Қуръонга ғилоф, илмга манбаъ бўлинг. Аллоҳдан кунлик ризқингизни сўранг.

* Гуноҳларига пушаймон бўлгувчилар билан ошна бўлинг. Зеро, уларнинг қалби ҳар нарсадан юпқадир.

* Аллоҳдан қўрққан кимса жаҳл қилмайди ва ҳар хоҳлаган ишини бажаравермайди. Агар охират бўлмаса эди, дунёни бу тарзда кўрмас эдингиз.

* Ҳақдан айрилмаки, Ҳақ сенга ҳақ эгаларининг жойини кўрсатгай ва фақат ҳақ ила ҳукм эт.

* Ўғлим, намозингни видолашаётган кишининг намози каби ўқи. Яна бир бор ўқийман деб ўйлама. Шуни билгинки, мўмин бир бажарган ва бир бажаролмай қолгани — икки яхшилик орасида ўлади.

* Рўза тут, бироқ оралатиб тут. Намоз ўқи, бироқ уйқуга ҳам вақт ажрат. Ризқинг учун ишла, бироқ ризқ топаман деб тўғрилиқдан айрилма ва мусулмон ҳолатда ўлмоққа ҳаракат қил.

* Уч нарса борки, кимда топилса, Аллоҳнинг ғазабига учрайди: сабабсиз (ноўрин) кулиш, истаксиз ҳолда ухлаш ва очқамай овқатланиш.

* Очлик ва қийинчилик фитнаси билан имтиҳон қилиндингиз, сабр этдингиз. Мўл-кўлчилик фитнаси билан ҳам синалурсизлар. Сизлар учун энг кўп аёлларнинг фитнасидан хавотирдаман. Улар олтин ва кумуш билагузуклар тақиб, Шом ва Яманнинг юпқа, безаквор кўйлакларини кийиб, бойни чарчатиб қўюрлар, камбағални эса тополмаган нарсаларини топишга мажбур этурлар.

* Ҳам дунё, ҳам охират учун ҳаракат қилмаган одамни хушламайман.

* Ичингизда тонггача лош (ўлик) каби ўрнидан қимирламай ётган ва тонг отгач, олов пашшаси каби у ёқдан-бу ёққа сакраган кимсани кўрмайин.

* Дунёнинг мусаффолиги кетган, оқаваси қолган. Ўлим мусулмон учун совғадир.

* Ҳеч кимса ёқтирмайдиган ўлим ва камбағаллик қандай ажойиб нарсалардир. Аллоҳга қасамки, бойлик ҳам, фақирлик ҳам бир неъматдир. Қайсиси билан имтиҳон қилинсам ҳам, хотиржамман. Бой бўлганда муҳтожларга ёрдам қилиш, фақирликда эса, сабр этиш фазилати бор.

* Банда имон чўққисига чиқмагунча, унинг ҳақиқатига етишолмайди. Мусулмон камбағалликни бойликдан, пасайишни юксалишдан афзал кўрмагунча ва уни мақтаган киши билан ёмонлаганни бир кўз билан кўрмагунча имон чўққисига чиқа олмайди.

* Ўзидан бошқа илоҳ бўлмаган Аллоҳга қасамки, мусулмон ҳолда тонг оттириб, кечқурун шу ҳолда уйқуга кетган бандага дунёнинг мусибатлари зарар бермас.

* Барчангиз меҳмонсиз, қўлингиздаги дунё моли эса, омонатдир. Меҳмон албатта бир кун кетгай ва омонат эгасига берилгай.

* Ҳақ оғирдир, бироқ томоқдан осон ўтади. Ботил енгилгина, аммо касаллик келтириб чиқаради. Неча-неча инсоний орзу-истаклар борки, уларга эргашилса, узоқ вақт давом этгувчи хафагарчилик билан ниҳоя топгай...

* Мўмин киши худди шифокори ёнида юрган беморга менгзайди. Беморининг ёнида юрган табиб унинг дориларини билиб, кўнгли бир нарсани тусаганида: «Зинҳор буни ея кўрма! Мабодо есанг, сени ўлимга олиб боради!» дея огоҳлантириб, турганидек, мўмин кишининг кўнгли ҳам бир неча нарсани истаб қолганида Аллоҳ таоло уни зарарлиларидан қайтаради ва жонини олиб жаннатга боргунига қадар назорат остида тутиб туради.

* * *

* Qur’onga g‘ilof, ilmga manba’ bo‘ling. Allohdan kunlik rizqingizni so‘rang.

* Gunohlariga pushaymon bo‘lguvchilar bilan oshna bo‘ling. Zero, ularning qalbi har narsadan yupqadir.

* Allohdan qo‘rqqan kimsa jahl qilmaydi va har xohlagan ishini bajaravermaydi. Agar oxirat bo‘lmasa edi, dunyoni bu tarzda ko‘rmas edingiz.

* Haqdan ayrilmaki, Haq senga haq egalarining joyini ko‘rsatgay va faqat haq ila hukm et.

* O‘g‘lim, namozingni vidolashayotgan kishining namozi kabi o‘qi. Yana bir bor o‘qiyman deb o‘ylama. Shuni bilginki, mo‘min bir bajargan va bir bajarolmay qolgani — ikki yaxshilik orasida o‘ladi.

* Ro‘za tut, biroq oralatib tut. Namoz o‘qi, biroq uyquga ham vaqt ajrat. Rizqing uchun ishla, biroq rizq topaman deb to‘g‘riliqdan ayrilma va musulmon holatda o‘lmoqqa harakat qil.

* Uch narsa borki, kimda topilsa, Allohning g‘azabiga uchraydi: sababsiz (noo‘rin) kulish, istaksiz holda uxlash va ochqamay ovqatlanish.

* Ochlik va qiyinchilik fitnasi bilan imtihon qilindingiz, sabr etdingiz. Mo‘l-ko‘lchilik fitnasi bilan ham sinalursizlar. Sizlar uchun eng ko‘p ayollarning fitnasidan xavotirdaman. Ular oltin va kumush bilaguzuklar taqib, Shom va Yamanning yupqa, bezakvor ko‘ylaklarini kiyib, boyni charchatib qo‘yurlar, kambag‘alni esa topolmagan narsalarini topishga majbur eturlar.

* Ham dunyo, ham oxirat uchun harakat qilmagan odamni xushlamayman.

* Ichingizda tonggacha losh (o‘lik) kabi o‘rnidan qimirlamay yotgan va tong otgach, olov pashshasi kabi u yoqdan-bu yoqqa sakragan kimsani ko‘rmayin.

* Dunyoning musaffoligi ketgan, oqavasi qolgan. O‘lim musulmon uchun sovg‘adir.

* Hech kimsa yoqtirmaydigan o‘lim va kambag‘allik qanday ajoyib narsalardir. Allohga qasamki, boylik ham, faqirlik ham bir ne’matdir. Qaysisi bilan imtihon qilinsam ham, xotirjamman. Boy bo‘lganda muhtojlarga yordam qilish, faqirlikda esa, sabr etish fazilati bor.

* Banda imon cho‘qqisiga chiqmaguncha, uning haqiqatiga yetisholmaydi. Musulmon kambag‘allikni boylikdan, pasayishni yuksalishdan afzal ko‘rmaguncha va uni maqtagan kishi bilan yomonlaganni bir ko‘z bilan ko‘rmaguncha imon cho‘qqisiga chiqa olmaydi.

* O‘zidan boshqa iloh bo‘lmagan Allohga qasamki, musulmon holda tong ottirib, kechqurun shu holda uyquga ketgan bandaga dunyoning musibatlari zarar bermas.

* Barchangiz mehmonsiz, qo‘lingizdagi dunyo moli esa, omonatdir. Mehmon albatta bir kun ketgay va omonat egasiga berilgay.

* Haq og‘irdir, biroq tomoqdan oson o‘tadi. Botil yengilgina, ammo kasallik keltirib chiqaradi. Necha-necha insoniy orzu-istaklar borki, ularga ergashilsa, uzoq vaqt davom etguvchi xafagarchilik bilan nihoya topgay...

* Mo‘min kishi xuddi shifokori yonida yurgan bemorga mengzaydi. Bemorining yonida yurgan tabib uning dorilarini bilib, ko‘ngli bir narsani tusaganida: «Zinhor buni yeya ko‘rma! Mabodo yesang, seni o‘limga olib boradi!» deya ogohlantirib, turganidek, mo‘min kishining ko‘ngli ham bir necha narsani istab qolganida Alloh taolo uni zararlilaridan qaytaradi va jonini olib jannatga borguniga qadar nazorat ostida tutib turadi.

• Олдинги
• Кейинги