Мен нега ғам чекай?

Бир замонлар Балх шаҳрида очарчилик бошланди. Аҳвол кундан-кунга оғирлашиб, барчанинг юзига бирдек изтироб ва ғам соя солган эди. Аммо бир қул бу кулфат унга сира алоқаси йўқдек доим кулиб юрарди. Табиий, унинг хурсандлиги бош­қаларни ҳайрон қолдиради. Ниҳоят одамлар ундан:

– Ҳамма азоб чекаётган пайтда илжайиб юришга уялмайсанми? – деб сўрашади.

У эса табассум билан:

– Нега шод бўлмай, нега ғам чекай? Хўжа­йинимнинг қўл остида катта бир қишлоқ ва кўплаб ер-суви бор. Шундай бир бойнинг қулиман. Эгамнинг кучи, унга бўлган ишончим кўнглимдан ҳар қандай дарду қўрқинчни кетказади, – деб жавоб қилади.

Бу воқеани кузатиб турганлар орасида Шақиқ Балхий ҳам бор эди. Қулнинг жавобини эшитиб титраб кетди ва бу ҳолатни узоқ мулоҳаза қилди. Бир муддатдан кейин кўнглидан кечганларини ифодалаб бундай деди:

– Эй Раббим, Сен қанчалар улуғсан! Бу қул Сенинг мулкингга нисбатан игна учича бўлмаган бир қишлоққа эга бўлган, ўзини ҳимоя қиладиган хўжа­йини борлиги учун қувоняпти. Раббим, Сен бутун мулклар Эгасисан, борлиқнинг ягона ва ҳақиқий соҳибисан, ризқимизни етказишга ваъда бергансан, шунга қарамай, нега биз ризқ борасида бунчалик ғамга тушамиз, изтироб чекамиз?!

Ривоятга кўра, шундан кейин Шақиқ Балхий умрини Ҳақ йўлига бағишлади. Асло ризқ андишасини қилмади, умр бўйи чин таваккул, хотиржамлик ва ҳаловат ичра яшади. У зот кўпинча ушбу жумлаларни такрорларди:

– Мен бир қулнинг талабасиман. Нимага эришган бўлсам, унинг биргина сабоғи билан эришдим.

Тошкент Ислом инстиути талабаси Наргиза Машарипова тайёрлади.

* * *

Bir zamonlar Balx shahrida ocharchilik boshlandi. Ahvol kundan-kunga og‘irlashib, barchaning yuziga birdek iztirob va g‘am soya solgan edi. Ammo bir qul bu kulfat unga sira aloqasi yo‘qdek doim kulib yurardi. Tabiiy, uning xursandligi bosh­qalarni hayron qoldiradi. Nihoyat odamlar undan:

– Hamma azob chekayotgan paytda iljayib yurishga uyalmaysanmi? – deb so‘rashadi.

U esa tabassum bilan:

– Nega shod bo‘lmay, nega g‘am chekay? Xo‘ja­yinimning qo‘l ostida katta bir qishloq va ko‘plab yer-suvi bor. Shunday bir boyning quliman. Egamning kuchi, unga bo‘lgan ishonchim ko‘nglimdan har qanday dardu qo‘rqinchni ketkazadi, – deb javob qiladi.

Bu voqeani kuzatib turganlar orasida Shaqiq Balxiy ham bor edi. Qulning javobini eshitib titrab ketdi va bu holatni uzoq mulohaza qildi. Bir muddatdan keyin ko‘nglidan kechganlarini ifodalab bunday dedi:

– Ey Rabbim, Sen qanchalar ulug‘san! Bu qul Sening mulkingga nisbatan igna uchicha bo‘lmagan bir qishloqqa ega bo‘lgan, o‘zini himoya qiladigan xo‘ja­yini borligi uchun quvonyapti. Rabbim, Sen butun mulklar Egasisan, borliqning yagona va haqiqiy sohibisan, rizqimizni yetkazishga va’da bergansan, shunga qaramay, nega biz rizq borasida bunchalik g‘amga tushamiz, iztirob chekamiz?!

Rivoyatga ko‘ra, shundan keyin Shaqiq Balxiy umrini Haq yo‘liga bag‘ishladi. Aslo rizq andishasini qilmadi, umr bo‘yi chin tavakkul, xotirjamlik va halovat ichra yashadi. U zot ko‘pincha ushbu jumlalarni takrorlardi:

– Men bir qulning talabasiman. Nimaga erishgan bo‘lsam, uning birgina sabog‘i bilan erishdim.

Toshkent Islom instiuti talabasi Nargiza Masharipova tayyorladi.

• Олдинги
• Кейинги