Буюк фатҳ аввалидаги синов

Фотиҳ Султон Меҳмет Константинополь (Истанбул)ни фатҳ этиш режаларини тузарди. Ҳали 21 ёшда бўлган навқирон султон Истанбул фатҳига киришишдан олдин ўз халқини имтиҳон қилиб кўрмоқчи бўлди. Тонгнинг илк соатларида қиёфасини ўзгартириб, ўша вақтлардаги Усмонийлар салтанатининг бош шаҳри бўлган Эдирнедаги бозорга борди. Бозорнинг бир тарафидан кириб харид қилишга киришди.

Биринчи дўконга кириб, бир нарса харид қилди. Иккинчи нарсани олмоқчи бўлганида сотувчи кўнмади. Султон ҳам ўз ўрнида мол бўла туриб нима сабабдан бермаётгани ҳақида сўради. Сотувчи: “Мен сенга бу нарсани сотиб байъ очдим, иккинчи оладиган нарсангни қаршимдаги дўкондан ол, чунки у ҳали савдо қилгани йўқ”, деб жавоб қайтарди.

Фотиҳ бу ҳолдан мамнун бўлганча иккинчи дўконга кирди. У ердан бир мол олгач, иккинчисини сўраса, у ҳам бермай қўшни дўконга юборди. Шу йўсинда султон Меҳмет бутун бозорни кезиб чиқди ва ҳар кирган дўконида аввалгидек муомалага гувоҳ бўлди. Олган нарсаларини мадрасадаги толиби илмларга юборди.

Султон саройга қайтаркан, Аллоҳга шукур саждаси қилиб, бундай деди: “Эй Роббим, сенга ҳамдлар бўлсин. Менга шундай бир-бирини ўйлайдиган миллат эҳсон этдинг. Мен бу миллат билан нафақат Византияни, балки дунёни фатҳ этаман”, деди ва Константинополни фатҳ этиш режаларини тузишга киришди.

51 кун давом этган қамал билан Византия таслим бўлди. Истанбул фатҳ этилганидан сўнг пойтахт Эдирнадан Истанбулга кўчирилди.

www.islamihikayelerim.com сайтидан олинди.
Туркчадан Ислом Абдулмажид таржимаси.

* * *

Fotih Sulton Mehmet Konstantinopol (Istanbul)ni fath etish rejalarini tuzardi. Hali 21 yoshda bo‘lgan navqiron sulton Istanbul fathiga kirishishdan oldin o‘z xalqini imtihon qilib ko‘rmoqchi bo‘ldi. Tongning ilk soatlarida qiyofasini o‘zgartirib, o‘sha vaqtlardagi Usmoniylar saltanatining bosh shahri bo‘lgan Edirnedagi bozorga bordi. Bozorning bir tarafidan kirib xarid qilishga kirishdi.

Birinchi do‘konga kirib, bir narsa xarid qildi. Ikkinchi narsani olmoqchi bo‘lganida sotuvchi ko‘nmadi. Sulton ham o‘z o‘rnida mol bo‘la turib nima sababdan bermayotgani haqida so‘radi. Sotuvchi: “Men senga bu narsani sotib bay’ ochdim, ikkinchi oladigan narsangni qarshimdagi do‘kondan ol, chunki u hali savdo qilgani yo‘q”, deb javob qaytardi.

Fotih bu holdan mamnun bo‘lgancha ikkinchi do‘konga kirdi. U yerdan bir mol olgach, ikkinchisini so‘rasa, u ham bermay qo‘shni do‘konga yubordi. Shu yo‘sinda sulton Mehmet butun bozorni kezib chiqdi va har kirgan do‘konida avvalgidek muomalaga guvoh bo‘ldi. Olgan narsalarini madrasadagi tolibi ilmlarga yubordi.

Sulton saroyga qaytarkan, Allohga shukur sajdasi qilib, bunday dedi: “Ey Robbim, senga hamdlar bo‘lsin. Menga shunday bir-birini o‘ylaydigan millat ehson etding. Men bu millat bilan nafaqat Vizantiyani, balki dunyoni fath etaman”, dedi va Konstantinopolni fath etish rejalarini tuzishga kirishdi.

51 kun davom etgan qamal bilan Vizantiya taslim bo‘ldi. Istanbul fath etilganidan so‘ng poytaxt Edirnadan Istanbulga ko‘chirildi.

www.islamihikayelerim.com saytidan olindi.
Turkchadan Islom Abdulmajid tarjimasi.

• Олдинги
• Кейинги