Сафийя ибн Ҳуяй

Рукн: Мўминларнинг оналари Чоп этилган: 02.06.2019

Сафийя онамизнинг оталари исми: Ҳуяй ибн Ахтаб ибн Саъяҳ ибн Саълаба ибн Убайд ибн Каъб ибн Хазраж ибн Абу Ҳабиб ибн Назийр ибн Ниҳом ибн Нохум.

Оналарининг исми: Барраҳ бинти Симваал ва у Рифоъа ибн Симваал саҳобийнинг синглисидир.

Сафийя розияллоҳу анҳо ҳижратнинг 7 (милодий 628) йили Ҳайбар куни Исломни қабул қилдилар. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам худди шу йили олтмиш ёшларида Сафийя розияллоҳу анҳога уйландилар.

Ривоят қилинишича, меҳрибон Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам Сафийяга уни озод қилиб, аҳлига кетиши ёки ўз ҳузурларида қолиши ихтиёрини берган эдилар. Бу мўътабар аёл ҳам бундайин яхшиликка ўзига яраша жавоб қилиб, Аллоҳ ва Унинг расулини ихтиёр этди. У Исломни танлаганини эълон қилди ва ўзининг Исломга нисбатан қадимдан бўлган муҳаббатини изҳор этди. Шунингдек, бу буюк Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган ихлосу ҳурмати устун бўлиб, ўз қавми ва аҳлига  қайтишдан воз кечди.

Иброҳим ибн Жаъфар ўз отасидан ривоят қилиб айтадики: «Сафийя Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига келганида унга у зот айтдилар: «Сизнинг оғангиз то ўлгунига қадар яҳудийлар ичида менга энг ашаддий душманлардан бўлиб ўтди». Шунда Сафийя айтди: «Ё Расулуллоҳ! Ахир Аллоҳ таоло ўз китобида «Қиёмат кунида ҳеч бир гуноҳкор жон ўзга жоннинг гуноҳини кўтармас», деган-ку!» Шунда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдиларки: «Сизнинг ихтиёрингиз ўзингизда, агар Исломни ихтиёр этсангиз, мен сизни олиб қолурман, агар яҳудийликни танласангиз, озод қилишим  мумкин ва сиз ўз қавмингиз ҳузурига қайтурсиз». Сафийя шундай деди: «Ё Расулуллоҳ, мен сизнинг қавмингизга келганимдаёқ, сиз мени даъват қилмасингиздан илгари Исломга муҳаббат қўйдим ва сизни  тасдиқ этдим. Энди менинг яҳудийликка ҳеч қандай эҳтиёжим йўқ ва у ерда менинг на отам, на акам бор. Сиз менинг куфрга қайтишим ёки Исломда бўлишимга ихтиёр бердингиз. Менга озод бўлишим ҳамда қавмим ҳузурига қайтишимдан кўра Аллоҳ ва Унинг расули маҳбуброқдир».

Шундан сўнг Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам Сафийяни ўз ҳузурларида олиб қолдилар. Сафийя бу жавоблари билан иймонлари бақувват, ўткир зеҳнли ва олийжаноб аёл эканликларини исботладилар.

Аммо бу онамизнинг оталари ҳаётининг охиригача Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга душманлик қилиб ўтди. Қуръони карим уларнинг нақадар хатарли эканликларидан огоҳлантириб, ҳақиқий қиёфаларини тўла баён этган. Аллоҳнинг яратганини ҳеч ким ўзгартира олмайди.

Сафийя бинти Ҳуяй розияллоҳу анҳо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ўнта ҳадис ривоят қилдилар.

Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бу аёлга уйланишларида кўп улуғ ҳикматлари бор, буни фақат ақл ва тафаккур соҳибларигина тушуниб етадилар.

Сафийя бинти Ҳуяй онамиз ҳижратнинг 50 (милодий 661) йилида Мадинаи мунавварада вафот этдилар. Ўзларидан Оиша бинти Абу Бакр розияллоҳу анҳога минг динорни васият қилиб қолдирдилар. Улар Бақиъ қабристонига, бошқа оналаримиз ёнларига дафн қилиндилар.

 Абдуссомад Абдулбосит ўғли | muslimaat.uz

Safiyya onamizning otalari ismi: Huyay ibn Axtab ibn Sa’yah ibn Sa’laba ibn Ubayd ibn Ka’b ibn Xazraj ibn Abu Habib ibn Naziyr ibn Nihom ibn Noxum.

Onalarining ismi: Barrah binti Simvaal va u Rifo’a ibn Simvaal sahobiyning singlisidir.

Safiyya roziyallohu anho hijratning 7 (milodiy 628) yili Haybar kuni Islomni qabul qildilar. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam xuddi shu yili oltmish yoshlarida Safiyya roziyallohu anhoga uylandilar.

Rivoyat qilinishicha, mehribon Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam Safiyyaga uni ozod qilib, ahliga ketishi yoki o‘z huzurlarida qolishi ixtiyorini bergan edilar. Bu mo‘‘tabar ayol ham bundayin yaxshilikka o‘ziga yarasha javob qilib, Alloh va Uning rasulini ixtiyor etdi. U Islomni tanlaganini e’lon qildi va o‘zining Islomga nisbatan qadimdan bo‘lgan muhabbatini izhor etdi. Shuningdek, bu buyuk Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamga bo‘lgan ixlosu hurmati ustun bo‘lib, o‘z qavmi va ahliga  qaytishdan voz kechdi.

Ibrohim ibn Ja’far o‘z otasidan rivoyat qilib aytadiki: «Safiyya Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam huzurlariga kelganida unga u zot aytdilar: «Sizning og‘angiz to o‘lguniga qadar yahudiylar ichida menga eng ashaddiy dushmanlardan bo‘lib o‘tdi». Shunda Safiyya aytdi: «Yo Rasululloh! Axir Alloh taolo o‘z kitobida «Qiyomat kunida hech bir gunohkor jon o‘zga jonning gunohini ko‘tarmas», degan-ku!» Shunda Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam aytdilarki: «Sizning ixtiyoringiz o‘zingizda, agar Islomni ixtiyor etsangiz, men sizni olib qolurman, agar yahudiylikni tanlasangiz, ozod qilishim  mumkin va siz o‘z qavmingiz huzuriga qaytursiz». Safiyya shunday dedi: «Yo Rasululloh, men sizning qavmingizga kelganimdayoq, siz meni da’vat qilmasingizdan ilgari Islomga muhabbat qo‘ydim va sizni  tasdiq etdim. Endi mening yahudiylikka hech qanday ehtiyojim yo‘q va u yerda mening na otam, na akam bor. Siz mening kufrga qaytishim yoki Islomda bo‘lishimga ixtiyor berdingiz. Menga ozod bo‘lishim hamda qavmim huzuriga qaytishimdan ko‘ra Alloh va Uning rasuli mahbubroqdir».

Shundan so‘ng Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam Safiyyani o‘z huzurlarida olib qoldilar. Safiyya bu javoblari bilan iymonlari baquvvat, o‘tkir zehnli va oliyjanob ayol ekanliklarini isbotladilar.

Ammo bu onamizning otalari hayotining oxirigacha Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamga dushmanlik qilib o‘tdi. Qur’oni karim ularning naqadar xatarli ekanliklaridan ogohlantirib, haqiqiy qiyofalarini to‘la bayon etgan. Allohning yaratganini hech kim o‘zgartira olmaydi.

Safiyya binti Huyay roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan o‘nta hadis rivoyat qildilar.

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning bu ayolga uylanishlarida ko‘p ulug‘ hikmatlari bor, buni faqat aql va tafakkur sohiblarigina tushunib yetadilar.

Safiyya binti Huyay onamiz hijratning 50 (milodiy 661) yilida Madinai munavvarada vafot etdilar. O‘zlaridan Oisha binti Abu Bakr roziyallohu anhoga ming dinorni vasiyat qilib qoldirdilar. Ular Baqi’ qabristoniga, boshqa onalarimiz yonlariga dafn qilindilar.

Abdussomad Abdulbosit o‘g‘li | muslimaat.uz