Абу Қатода

Абу Қатода Расулуллоҳ (с.а.в.)нинг суворийси лақаби билан машҳур саҳоба. Асл исми Ҳорис. Ҳазраж қабиласининг Салама уруғига мансуб. Отаси Рабиъ ибн Балдаҳа, онаси Кабса бинти Мазҳардир. Аёлининг исми Сулофа бинти Баро. Абу Қатода Сулофадан Абдуллоҳ, Маъбад, Абдураҳмон ва Собит исмли тўрт ўғил кўрган.

Иккинчи Ақаба байъатидан кейин Исломни қабул қилди ва Бадрдан кейинги барча ғазотларда қатнашди. Хусусан, Зу Қарад ғазотида Расулуллоҳ (с.а.в.): “Бугун суворийларнинг энг яхшиси Абу Қатода бўлди...” деб эътироф этдилар. Ўша жангда Абу Қатода мушриклар сардори Масъадани қаҳрамонларча енгди.

Абу Қатода моҳир жангчи, ботир йигит эди. У Ғатафон, Батни Лаҳм, Зи Ҳасаб, Зи Марва юришларида фаол иштирок этди. Макка фатҳида ҳам қатнашди. Кейинчалик Ҳунайн, Табук ғазотларига борди ва омма ҳурматини қозонди.

Қаҳрамонимиз илмга муҳаббати ва ҳурмати чексиз саҳобалардан эди. У 170 та ҳадис ривоят қилган. Бу борада жуда эҳтиёткор бўлган. Кунларнинг бирида ўғли Маъбаднинг: “Расулуллоҳ (с.а.в.) ундоқ дедилар, бундоқ дедилар”, деётганини эшитиб: “Нима деётганингни биласанми? Расулуллоҳ (с.а.в.) “Менинг номимдан ёлғон гап айтганлар жаҳаннамдан ўзига жой ҳозирлайверсин”, деганларини эшитганман”, деб танбеҳ берди.

Абу Қатода дўстликни ўрнига қўяр, яқинларидан мол-давлатини асло аямасди. Кунларнинг бирида жаноза бўлди. Расулуллоҳ (с.а.в.) маййитнинг қарзи бор-йўқлигини сўрадилар. Икки динор қарзи борлигини эшитиб: “Жанозасини ўзингиз ўқинг”, дедилар. Абу Қатода: “Унинг қарзини тўлашни бўйнимга оламан”, деганидан кейин Расулуллоҳ (с.а.в.) жанозани ўқидилар.

Муҳорабаларнинг бирида Расулуллоҳ (с.а.в.) уни: “Абу Қатода, сен Аллоҳнинг расулини ҳимоя қилдинг, Аллоҳ сени муҳофазасига олсин!” дея дуо қилдилар. Шу дуо шарофатидан Абу Қатода етмиш ёшида ҳам ўн беш яшар ўспириндек тетик эди. У тўрт халифа даврида яшади. Милодий 674 йилда Куфада вафот этди.

Аллоҳ у зотдан рози бўлсин!

Манбалар асосида Шоакмал Акбарзода тайёрлади | Irfon.uz

* * *

Abu Qatoda Rasululloh (s.a.v.)ning suvoriysi laqabi bilan mashhur sahoba. Asl ismi Horis. Hazraj qabilasining Salama urug‘iga mansub. Otasi Rabi’ ibn Baldaha, onasi Kabsa binti Mazhardir. Ayolining ismi Sulofa binti Baro. Abu Qatoda Sulofadan Abdulloh, Ma’bad, Abdurahmon va Sobit ismli to‘rt o‘g‘il ko‘rgan.

Ikkinchi Aqaba bay’atidan keyin Islomni qabul qildi va Badrdan keyingi barcha g‘azotlarda qatnashdi. Xususan, Zu Qarad g‘azotida Rasululloh (s.a.v.): “Bugun suvoriylarning eng yaxshisi Abu Qatoda bo‘ldi...” deb e’tirof etdilar. O‘sha jangda Abu Qatoda mushriklar sardori Mas’adani qahramonlarcha yengdi.

Abu Qatoda mohir jangchi, botir yigit edi. U G‘atafon, Batni Lahm, Zi Hasab, Zi Marva yurishlarida faol ishtirok etdi. Makka fathida ham qatnashdi. Keyinchalik Hunayn, Tabuk g‘azotlariga bordi va omma hurmatini qozondi.

Qahramonimiz ilmga muhabbati va hurmati cheksiz sahobalardan edi. U 170 ta hadis rivoyat qilgan. Bu borada juda ehtiyotkor bo‘lgan. Kunlarning birida o‘g‘li Ma’badning: “Rasululloh (s.a.v.) undoq dedilar, bundoq dedilar”, deyotganini eshitib: “Nima deyotganingni bilasanmi? Rasululloh (s.a.v.) “Mening nomimdan yolg‘on gap aytganlar jahannamdan o‘ziga joy hozirlayversin”, deganlarini eshitganman”, deb tanbeh berdi.

Abu Qatoda do‘stlikni o‘rniga qo‘yar, yaqinlaridan mol-davlatini aslo ayamasdi. Kunlarning birida janoza bo‘ldi. Rasululloh (s.a.v.) mayyitning qarzi bor-yo‘qligini so‘radilar. Ikki dinor qarzi borligini eshitib: “Janozasini o‘zingiz o‘qing”, dedilar. Abu Qatoda: “Uning qarzini to‘lashni bo‘ynimga olaman”, deganidan keyin Rasululloh (s.a.v.) janozani o‘qidilar.

Muhorabalarning birida Rasululloh (s.a.v.) uni: “Abu Qatoda, sen Allohning rasulini himoya qilding, Alloh seni muhofazasiga olsin!” deya duo qildilar. Shu duo sharofatidan Abu Qatoda yetmish yoshida ham o‘n besh yashar o‘spirindek tetik edi. U to‘rt xalifa davrida yashadi. Milodiy 674 yilda Kufada vafot etdi.

Alloh u zotdan rozi bo‘lsin!

Manbalar asosida Shoakmal Akbarzoda tayyorladi | Irfon.uz

• Олдинги
• Кейинги