Саид ибн Зайд

Саиднинг отаси Зайд ибн Амрнинг ўзи бундай ҳикоя қилади: «...Иброҳим (алайҳиссалом) келтирган ҳаниф динни қидириб дунёни айлана бошладим. Шом шаҳарларига етиб келганимда, бир роҳиб олимнинг хабарини эшитдим. Унинг олдига бориб, бошимдан кечирганларимни сўзлаб бердим. У менга: “Эй маккалик биродарим, Иброҳимнинг динини истаётганингни биламан”, деди. Мен: “Ҳа, мен қидираётган нарса шу”, дедим. Шунда роҳиб: “Сен бугун ер юзида йўқ бўлиб кетган динни излаяпсан. Ҳақиқат сенинг шаҳрингда. Албатта, Аллоҳ сенинг қавмингдан Иброҳимнинг динини янгилайдиган кишини пайғамбар қилиб юборади. Агар уни топсанг, ундан ажралмагин”, деди».

Сўнг Зайд Маккага йўл олди. Аммо Муҳаммад мустафо (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) билан учрашиш Зайдга насиб этмади. Чунки Маккага етмасидан бир тўда аъробийлар уни ўлдирдилар. Зайд охирги нафасини олаётганида: “Ё Аллоҳ, агар мени бу яхшиликдан маҳрум этган бўлсанг, ўғлим Саидни ундан маҳрум қилмагин”, деди.

Аллоҳ таоло Зайднинг дуосини ижобат қилди. Саид Аллоҳга имон келтирган ва Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг рисолатини тасдиқлаган пешқадамлар орасида бўлди. Чунки Саид Қурайшнинг залолатини инкор қиладиган оилада ва бутун ҳаёти давомида ҳақиқатни қидириб, ҳақ ортидан қувиб дунёдан ўтган отанинг қучоғида улғайган эди.

Саид ёлғиз ўзи мусулмон бўлмади, балки у билан бирга хотини, Умар ибн Хаттобнинг синглиси Фотима бинти Хаттоб ҳам имон келтирди. Имони сабаб Саид қавмидан кўп азият чекди. Уларга бардош берди. Бардоши туфайли у ва хотини энг кучли ва жасур кишини залолат ботқоғидан суғуриб олишга – Умар ибн Хаттобнинг мусулмон бўлишига сабабчи бўлдилар.

Саид ибн Зайд йигитлик қувватини ислом хизматига бағишлади. У ёши йигирмадан ошмасдан мусулмон бўлган эди. Исломнинг илк онидан бошлаб Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) билан бирга бўлди.

Саид ибн Зайд (розияллоҳу анҳу)га тааллуқли бир ҳодиса Мадина аҳли ёдида узоқ вақт сақланиб қолган: Арво бинти Увайс: “Саид ибн Зайд (розияллоҳу анҳу) еримнинг бир қисмини ўз ерига қўшиб олди”, деб даъво қилди. Мусулмонлар орасида бу гапини тинмай қайтарган у аёл Мадина волийси Марвон ибн Ҳакамга арз қилди. Марвон бу масалани ҳал қилиш учун Саид ибн Зайд (розияллоҳу анҳу)нинг олдига бир неча кишини юборди. Унга бу жуда оғир ботди ва уларга бундай деди: «Мени шу аёлга зулм қиляпти, деб ўйлаяпсизларми? Қандай қилиб унга зулм қиламан?! Ахир мен Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг: “Ким бир қарич ерни зулм билан эгалласа, қиёмат куни бўйнига етти қават ер тавқи лаънат қилиб осилади” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти), деганларини эшитганман. Ё Аллоҳ! Аёл мени зулм қилди, деб даъво қиляпти. Агар ёлғончи бўлса, унинг кўзини кўр қил, мен билан талашаётган ердаги қудуққа уни улоқтир. Ўзинг унга зулм қилмаганимни кўрсатадиган ҳужжатни зоҳир қил!».

Орадан кўп ўтмай Мадинанинг Ақиқ водийсида аввал ҳеч кузатилмаган кучли сел оқди. Сел низоли ерни ажратиб ташлади. Барча мусулмонларга Саид ибн Зайднинг ростгўй эканлиги равшан бўлди. Шундан кейин бир ой ўтмасдан аёл кўр бўлиб қолди ва ўша ерни айланиб юрганида қудуққа йиқилди.

Абдуллоҳ ибн Умар (розияллоҳу анҳу) айтади: Биз ёшлигимизда бир инсон бошқаси билан урушиб қолса: “Аллоҳ сени Арвони кўр қилганидек кўр қилсин”, деганини эшитар эдик.

Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Мазлумнинг дуосидан сақланинг, чунки у билан Аллоҳнинг ўртасида парда йўқ”, дер эдилар. Саид ибн Зайд (розияллоҳу анҳу) тириклигида жаннат башоратини олган ўн саҳобийдан бири эди.

“Новза” жоме масжиди имом ноиби Абдулаҳад Собиров тайёрлади | Hidoyat.uz

Saidning otasi Zayd ibn Amrning o‘zi bunday hikoya qiladi: «...Ibrohim (alayhissalom) keltirgan hanif dinni qidirib dunyoni aylana boshladim. Shom shaharlariga yetib kelganimda, bir rohib olimning xabarini eshitdim. Uning oldiga borib, boshimdan kechirganlarimni so‘zlab berdim. U menga: “Ey makkalik birodarim, Ibrohimning dinini istayotganingni bilaman”, dedi. Men: “Ha, men qidirayotgan narsa shu”, dedim. Shunda rohib: “Sen bugun yer yuzida yo‘q bo‘lib ketgan dinni izlayapsan. Haqiqat sening shahringda. Albatta, Alloh sening qavmingdan Ibrohimning dinini yangilaydigan kishini payg‘ambar qilib yuboradi. Agar uni topsang, undan ajralmagin”, dedi».

So‘ng Zayd Makkaga yo‘l oldi. Ammo Muhammad mustafo (sollallohu alayhi va sallam) bilan uchrashish Zaydga nasib etmadi. Chunki Makkaga yetmasidan bir to‘da a’robiylar uni o‘ldirdilar. Zayd oxirgi nafasini olayotganida: “Yo Alloh, agar meni bu yaxshilikdan mahrum etgan bo‘lsang, o‘g‘lim Saidni undan mahrum qilmagin”, dedi.

Alloh taolo Zaydning duosini ijobat qildi. Said Allohga imon keltirgan va Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)ning risolatini tasdiqlagan peshqadamlar orasida bo‘ldi. Chunki Said Qurayshning zalolatini inkor qiladigan oilada va butun hayoti davomida haqiqatni qidirib, haq ortidan quvib dunyodan o‘tgan otaning quchog‘ida ulg‘aygan edi.

Said yolg‘iz o‘zi musulmon bo‘lmadi, balki u bilan birga xotini, Umar ibn Xattobning singlisi Fotima binti Xattob ham imon keltirdi. Imoni sabab Said qavmidan ko‘p aziyat chekdi. Ularga bardosh berdi. Bardoshi tufayli u va xotini eng kuchli va jasur kishini zalolat botqog‘idan sug‘urib olishga – Umar ibn Xattobning musulmon bo‘lishiga sababchi bo‘ldilar.

Said ibn Zayd yigitlik quvvatini islom xizmatiga bag‘ishladi. U yoshi yigirmadan oshmasdan musulmon bo‘lgan edi. Islomning ilk onidan boshlab Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) bilan birga bo‘ldi.

Said ibn Zayd (roziyallohu anhu)ga taalluqli bir hodisa Madina ahli yodida uzoq vaqt saqlanib qolgan: Arvo binti Uvays: “Said ibn Zayd (roziyallohu anhu) yerimning bir qismini o‘z yeriga qo‘shib oldi”, deb da’vo qildi. Musulmonlar orasida bu gapini tinmay qaytargan u ayol Madina voliysi Marvon ibn Hakamga arz qildi. Marvon bu masalani hal qilish uchun Said ibn Zayd (roziyallohu anhu)ning oldiga bir necha kishini yubordi. Unga bu juda og‘ir botdi va ularga bunday dedi: «Meni shu ayolga zulm qilyapti, deb o‘ylayapsizlarmi? Qanday qilib unga zulm qilaman?! Axir men Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning: “Kim bir qarich yerni zulm bilan egallasa, qiyomat kuni bo‘yniga yetti qavat yer tavqi la’nat qilib osiladi” (Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyati), deganlarini eshitganman. Yo Alloh! Ayol meni zulm qildi, deb da’vo qilyapti. Agar yolg‘onchi bo‘lsa, uning ko‘zini ko‘r qil, men bilan talashayotgan yerdagi quduqqa uni uloqtir. O‘zing unga zulm qilmaganimni ko‘rsatadigan hujjatni zohir qil!».

Oradan ko‘p o‘tmay Madinaning Aqiq vodiysida avval hech kuzatilmagan kuchli sel oqdi. Sel nizoli yerni ajratib tashladi. Barcha musulmonlarga Said ibn Zaydning rostgo‘y ekanligi ravshan bo‘ldi. Shundan keyin bir oy o‘tmasdan ayol ko‘r bo‘lib qoldi va o‘sha yerni aylanib yurganida quduqqa yiqildi.

Abdulloh ibn Umar (roziyallohu anhu) aytadi: Biz yoshligimizda bir inson boshqasi bilan urushib qolsa: “Alloh seni Arvoni ko‘r qilganidek ko‘r qilsin”, deganini eshitar edik.

Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Mazlumning duosidan saqlaning, chunki u bilan Allohning o‘rtasida parda yo‘q”, der edilar. Said ibn Zayd (roziyallohu anhu) tirikligida jannat bashoratini olgan o‘n sahobiydan biri edi.

“Novza” jome masjidi imom noibi Abdulahad Sobirov tayyorladi | Hidoyat.uz

• Олдинги
• Кейинги