Қизли бўлдингиз... Ўксинасизми?

Рукн: Жамият Чоп этилган: 10.12.2014

Ҳазрати Хадичанинг (Аллоҳ рози бўлсин) кўзи ёриди. Файзли оилада қиз фарзанд дунёга келди. Она гўдагига чексиз меҳр ва... ўкинч билан термулди. У зот эса яхши хабарни эшитибоқ Хадичанинг ёнига шошдилар. Қизалоқни севинч билан қучоқларига олиб, бағриларига босдилар. Аёлларига миннатдор боқиб:
— Қизимнинг исми Зайнаб бўлсин! — дедилар.
“Зайнаб”, яъни, отасининг зийнати...
Бу ҳодиса қиз фарзандлар камситилишига қўйилган қатъий нуқта эди. Жоҳилият даврида одамларнинг маломатидан қўрқиб, қизларни гўдак чоғида тириклай кўмишдек жирканч одат бўлган. Ҳатто Ҳазрати Умардек зот (розийаллоҳу анҳу) исломгача бўлган даврда қизчасини тириклай кўмганлар кейинчалик шу аянчли ишларини эслаб, йиғлар, кўзёшларидан соқоллари ҳам ҳўл бўлиб кетар эди. Чуқур ковлаётганларида жажжи қўлчалари билан соқолларини тупроқдан тозалаб турган қизчаларини сира унутолмасдилар.
Ислом дини бу жирканч одатни тугатди. Аёлларни камситишга, уларга буюмдек қарашга, қиз кўришни айб санашга чек қўйди: “Қайси бирларига қиз (кўргани ҳақида) хушхабар берилса, ғазаби келиб, юзлари қорайиб кетар. У (қиз)ни камситган ҳолда олиб қолиш ёки (тириклай) тупроққа қориш (тўғрисида ўй суриб), ўзига хушхабар берилган нарсанинг “ёмон”лигидан (орият қилиб,) одамлардан яшириниб олур. Огоҳ бўлингларким, уларнинг бу ҳукмлари яроқсиздир” (Наҳл, 58-59).
Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳадиси шарифларида марҳамат қиладилар:
“Аллоҳ таолодан хайрли болалар ато этишини сўрадим, менга қиз фарзандлар эҳсон этди” (“Ширъа”); “Қиз фарзандларингни хор кўрманглар, мен қизларнинг отасиман” (“Мифтоҳул жинон”) “Бозордан янги мева сотиб олиб, уйига келтирган киши садақа қилиш савобини олади. Олиб келинган мевани аввал қизларига берсин! Аёли, қизларини севинтирган одамнинг савоби Аллоҳ таолодан қўрқиб йиғлаганнинг савоби кабидир. Аллоҳдан қўрқиб йиғлаган кишининг танаси жаҳаннамга ҳаромдир” (Ибн Адий).
Қиз фарзандларга қандай муносабатда бўлиш кераклигини билиш учун мазкур башоратлар кифоя.
Афсус, баъзида жоҳилият даврини эслатувчи совуқ гапларни ҳам эшитиб қоламиз. Эркаклар-ку, оналик дардини, меҳрини аёлларчалик ҳис қилишмас. Бундай гапларни она бўлиш оғирликларини бошидан ўтказган, ўғилми-қизми, фарзанд нақадар ширин, азиз бўлишини билган кайвони хотинлардан эшитиш қандай ачинарли:
“Ўзи шу келинни бошидан жиним суймаган. Агар яхши бўлса, биринчи боласи қиз туғилармиди?” “Фалончининг келини учинчисини ҳам қиз туғибди. Ҳамманинг кўнглини оғритаверганидан кейин, шундай бўлади-да!” “Нечта қизи бор экан? Олтита?! Шунча қизнинг ўрнига битта ўғил туғиб олмайдими, ёнбошида суянчиғи бўларди...” “Келинимга айтдим, болам шу тўртта қиз билан ўтиб кетаверадими, дедим. Рост-да, ўғил туғмаган аёл аёлми?!” “Одам дунёга бир марта келади, ҳамма ҳам орзу-ҳавас кўришни истайди... ”
Ҳа, кўпчилигимиз пуч орзу-ҳаваслар ортидан чопиб, оворамиз. Ахир шу орзу-ҳаваслар бизни гуноҳларга, хатоларга етакламаяптими?
Фарзанд инсонга ато этилган энг улуғ неъмат. Уларнинг бирини бошқасидан устун қўйиш, неъматни қадрламаслик, шукрсизликдир. Тирноққа зор ўтганлар қанча, биргина фарзанд тилаб яшаётганлар қанча? Бандаси учун яхшилик кимда ёки нимада эканини фақат Аллоҳ таоло билади.
Шундай экан, фарзандларингиз қиз бўлса, асло ўксинманг. Чиройли тарбиялаб, тенгига узатиб, кейин ҳам яхшилик қилишда давом этсангиз, Меҳрибон Аллоҳ уларни сиз билан жаҳаннам ўртасида тўсиқ қилади.

Зумрад Фозилжон қизи
“Ҳидоят” журналининг 2009 йил, 10-сонидан олинди.

 

* * *


Hazrati Xadichaning (Alloh rozi bo‘lsin) ko‘zi yoridi. Fayzli oilada qiz farzand dunyoga keldi. Ona go‘dagiga cheksiz mehr va... o‘kinch bilan termuldi. U zot esa yaxshi xabarni eshitiboq Xadichaning yoniga shoshdilar. Qizaloqni sevinch bilan quchoqlariga olib, bag‘rilariga bosdilar. Ayollariga minnatdor boqib:
— Qizimning ismi Zaynab bo‘lsin! — dedilar.
“Zaynab”, ya’ni, otasining ziynati...
Bu hodisa qiz farzandlar kamsitilishiga qo‘yilgan qat’iy nuqta edi. Johiliyat davrida odamlarning malomatidan qo‘rqib, qizlarni go‘dak chog‘ida tiriklay ko‘mishdek jirkanch odat bo‘lgan. Hatto Hazrati Umardek zot (roziyallohu anhu) islomgacha bo‘lgan davrda qizchasini tiriklay ko‘mganlar keyinchalik shu ayanchli ishlarini eslab, yig‘lar, ko‘zyoshlaridan soqollari ham ho‘l bo‘lib ketar edi. Chuqur kovlayotganlarida jajji qo‘lchalari bilan soqollarini tuproqdan tozalab turgan qizchalarini sira unutolmasdilar.
Islom dini bu jirkanch odatni tugatdi. Ayollarni kamsitishga, ularga buyumdek qarashga, qiz ko‘rishni ayb sanashga chek qo‘ydi: “Qaysi birlariga qiz (ko‘rgani haqida) xushxabar berilsa, g‘azabi kelib, yuzlari qorayib ketar. U (qiz)ni kamsitgan holda olib qolish yoki (tiriklay) tuproqqa qorish (to‘g‘risida o‘y surib), o‘ziga xushxabar berilgan narsaning “yomon”ligidan (oriyat qilib,) odamlardan yashirinib olur. Ogoh bo‘linglarkim, ularning bu hukmlari yaroqsizdir” (Nahl, 58-59).
Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) hadisi shariflarida marhamat qiladilar:
“Alloh taolodan xayrli bolalar ato etishini so‘radim, menga qiz farzandlar ehson etdi” (“Shir’a”); “Qiz farzandlaringni xor ko‘rmanglar, men qizlarning otasiman” (“Miftohul jinon”) “Bozordan yangi meva sotib olib, uyiga keltirgan kishi sadaqa qilish savobini oladi. Olib kelingan mevani avval qizlariga bersin! Ayoli, qizlarini sevintirgan odamning savobi Alloh taolodan qo‘rqib yig‘laganning savobi kabidir. Allohdan qo‘rqib yig‘lagan kishining tanasi jahannamga haromdir” (Ibn Adiy).
Qiz farzandlarga qanday munosabatda bo‘lish kerakligini bilish uchun mazkur bashoratlar kifoya.
Afsus, ba’zida johiliyat davrini eslatuvchi sovuq gaplarni ham eshitib qolamiz. Erkaklar-ku, onalik dardini, mehrini ayollarchalik his qilishmas. Bunday gaplarni ona bo‘lish og‘irliklarini boshidan o‘tkazgan, o‘g‘ilmi-qizmi, farzand naqadar shirin, aziz bo‘lishini bilgan kayvoni xotinlardan eshitish qanday achinarli:
“O‘zi shu kelinni boshidan jinim suymagan. Agar yaxshi bo‘lsa, birinchi bolasi qiz tug‘ilarmidi?” “Falonchining kelini uchinchisini ham qiz tug‘ibdi. Hammaning ko‘nglini og‘ritaverganidan keyin, shunday bo‘ladi-da!” “Nechta qizi bor ekan? Oltita?! Shuncha qizning o‘rniga bitta o‘g‘il tug‘ib olmaydimi, yonboshida suyanchig‘i bo‘lardi...” “Kelinimga aytdim, bolam shu to‘rtta qiz bilan o‘tib ketaveradimi, dedim. Rost-da, o‘g‘il tug‘magan ayol ayolmi?!” “Odam dunyoga bir marta keladi, hamma ham orzu-havas ko‘rishni istaydi... ”
Ha, ko‘pchiligimiz puch orzu-havaslar ortidan chopib, ovoramiz. Axir shu orzu-havaslar bizni gunohlarga, xatolarga yetaklamayaptimi?
Farzand insonga ato etilgan eng ulug‘ ne’mat. Ularning birini boshqasidan ustun qo‘yish, ne’matni qadrlamaslik, shukrsizlikdir. Tirnoqqa zor o‘tganlar qancha, birgina farzand tilab yashayotganlar qancha? Bandasi uchun yaxshilik kimda yoki nimada ekanini faqat Alloh taolo biladi.
Shunday ekan, farzandlaringiz qiz bo‘lsa, aslo o‘ksinmang. Chiroyli tarbiyalab, tengiga uzatib, keyin ham yaxshilik qilishda davom etsangiz, Mehribon Alloh ularni siz bilan jahannam o‘rtasida to‘siq qiladi.

Zumrad Foziljon qizi
“Hidoyat” jurnalining 2009 yil, 10-sonidan olindi.