Ирим ва хурофотларга ишонманг!

Ёмон бўлмайди...

Супургини тик қилиб қўйса, қиблага қаратса;

Меҳмон кетгандан кейин орқасидан супурилса;

Қалампир, супурги каби нарсаларни қўлдан қўлга берса;

Олдидан қора мушук кесиб ўтса;

Остонада кўришилса ёки ўтирилса;

Чап қовоқ учса;

Чап кафт қичиса;

Хўроз бемаҳал қичқирса;

Бир кунда икки келин туширган ҳовлига иккала келин бир вақтда, битта дарвозадан кириб борса;

Бойўғли сайраса;

Дуо қилинаётганда дастурхон устида қалампир ёки пичоқ турган бўлса;

Ҳовлига мажнунтол экилса;

Сафар ойида тўй қилинса;

Анжир дарахтининг ўтини ёқилса;

Супрадаги унни кафтининг орқаси билан тўпласа;

Супрани ёзган одамдан бошқаси йиғиштирса;

Шомдан кейин сўраб чиққанга сигир сути берилса;

Биров тишлаган нарсани еса;

Пиёладаги чой тугамасдан, устига чой қуйилса;

* * * 

Бахт ёки бахтсизлик

Пешонанинг кенглиги;

Қўлнинг узунлиги;

Тана аъзоларининг шакли, ҳажми;

Кўзнинг ранги;

Чиптадаги рақамларнинг мутаносиблиги;

Синиқ ойнага қараш;

Хонтахта ёки столнинг бурчагига ўтириш;

Супурги ёки ўқлов учида туртиш

билан юзага келмайди!

* * *

Даромад ва баракага

Чойнинг устидаги пуфакчаларни сочга суртиш;

Ўнг кафт қичиши;

Биринчи сотилган нарсанинг пулини барча матоларга теккизиб чиқиш;

Дам урилган пулни ҳамёнда асраш;

Эрталабда ҳеч кимга, ҳатто оила аъзоларига ҳам пул бермаслик

асос бўлолмайди!

* * *

Туғруқнинг оғир ёки енгил кечиши

Кўрпа-тўшакларнинг астар томони билан тахланганига;

Ҳомиладорлик даврида ғўзапоя ўтини тандирга илдиз томони билан солинганига;

Касалхонага кетаётиб, кийимларни илгичлардан чиқариб ёки кир ёйиш учун боғланган дорларни ечиб ёхуд шкаф каби жиҳозларнинг эшикларини очишга;

Сувда қайнатилган мошнинг тез очилишига

боғлиқ эмас!

* * *

Назардан сақламайди

Дарвоза тепасига, ҳовлидаги устунларга осиладиган ҳайвон калла суяги, тақа, исириқ, қалампир каби нарсалар;

Буржга қараб тавсия қилинадиган турли рангли тошлар;

Қўлга, бўйинга осилган кўзмунчоқ, кийимга қадаб қўйилган дўлана.

 * * *

Кимнингдир ўлимига

Юлдуз учиши;

Идиш-товоқларни қозоннинг ичига солиб ювиш;

Гўдакни деразадан узатиш, олиш;

Бешикни икки киши кўтариши;

Пичоқ дамининг тепага қараб туриб қолиши;

Одамнинг эгнида кийим чатилиши, тикилиши

сабаб бўлмайди!

* * * 

Буларга ишонсангиз...

Кечқурун тирноқ олса (ёки сешанба, шанба ва ҳоказо кунлари) тирноқ олса, бир ёмонлик келади;

Чақалоқни жума куни чўмилтириб бўлмайди, савобини кўтара олмайди;

Дуо қилинаётганда дастурхон устида пичоқ турса, уйдан барака учади;

Шомдан кейин сут, қатиқ сотилса ёки берилса, сигирнинг сути камаяди;

Азали хонадон аъзолари марҳумнинг “қирқи чиққунича” тухум ейишлари гуноҳ;

Таом аввалини гўшт билан бошласа, бош фарзанди ўғил бўлади;

Таомнинг қирмочини еган ёки қозон тагини ялаган қизнинг тўйида ёмғир ёғади;

Эркак киши уйдан чиқаркан, йўлини аёл киши кесиб ўтса ўша куни иши юришмайди;

Тирик одамнинг бўйини қаричлаб ёки бошдан оёғигача метрлаб ўлчаб бўлмайди, ўликни ўлчагандек бўлади;

Янги туғилган чақалоқни “қирқи чиқмасдан” ювинтириб, соч ва тирноқларини олиб бўлмайди;

Шанба куни қўлдан пул кетса, фақирлик келади, аксинча, пул келса, бойлик келади;

Супургини қўшнига бериб бўлмайди, уйдан барака қочади;

Қўшнидан супурги, игна сўраб бўлмайди, йўқсиллик келтиради;

Нонни дастурхонга тоқ қўйиб бўлмайди, азали жойда тоқ қўйилади;

Чоршанба куни соч-соқол олиб бўлмайди, чунки у куни ҳатто тўнғиз ҳам тук ташламас экан;

Тўқ кўк рангли либосни кийиб бўлмайди, чунки у азадорларнинг либоси ҳисобланади.

...Адашасиз!

“Ирфон” тақвимининг 2013 йил 2-сонидан олинди.

* * *

Yomon bo‘lmaydi...

Supurgini tik qilib qo‘ysa, qiblaga qaratsa;

Mehmon ketgandan keyin orqasidan supurilsa;

Qalampir, supurgi kabi narsalarni qo‘ldan qo‘lga bersa;

Oldidan qora mushuk kesib o‘tsa;

Ostonada ko‘rishilsa yoki o‘tirilsa;

Chap qovoq uchsa;

Chap kaft qichisa;

Xo‘roz bemahal qichqirsa;

Bir kunda ikki kelin tushirgan hovliga ikkala kelin bir vaqtda, bitta darvozadan kirib borsa;

Boyo‘g‘li sayrasa;

Duo qilinayotganda dasturxon ustida qalampir yoki pichoq turgan bo‘lsa;

Hovliga majnuntol ekilsa;

Safar oyida to‘y qilinsa;

Anjir daraxtining o‘tini yoqilsa;

Supradagi unni kaftining orqasi bilan to‘plasa;

Suprani yozgan odamdan boshqasi yig‘ishtirsa;

Shomdan keyin so‘rab chiqqanga sigir suti berilsa;

Birov tishlagan narsani yesa;

Piyoladagi choy tugamasdan, ustiga choy quyilsa;

* * * 

Baxt yoki baxtsizlik

Peshonaning kengligi;

Qo‘lning uzunligi;

Tana a’zolarining shakli, hajmi;

Ko‘zning rangi;

Chiptadagi raqamlarning mutanosibligi;

Siniq oynaga qarash;

Xontaxta yoki stolning burchagiga o‘tirish;

Supurgi yoki o‘qlov uchida turtish

bilan yuzaga kelmaydi!

* * *

Daromad va barakaga

Choyning ustidagi pufakchalarni sochga surtish;

O‘ng kaft qichishi;

Birinchi sotilgan narsaning pulini barcha matolarga tekkizib chiqish;

Dam urilgan pulni hamyonda asrash;

Ertalabda hech kimga, hatto oila a’zolariga ham pul bermaslik

asos bo‘lolmaydi!

* * *

Tug‘ruqning og‘ir yoki yengil kechishi

Ko‘rpa-to‘shaklarning astar tomoni bilan taxlanganiga;

Homiladorlik davrida g‘o‘zapoya o‘tini tandirga ildiz tomoni bilan solinganiga;

Kasalxonaga ketayotib, kiyimlarni ilgichlardan chiqarib yoki kir yoyish uchun bog‘langan dorlarni yechib yoxud shkaf kabi jihozlarning eshiklarini ochishga;

Suvda qaynatilgan moshning tez ochilishiga

bog‘liq emas!

* * *

Nazardan saqlamaydi

Darvoza tepasiga, hovlidagi ustunlarga osiladigan hayvon kalla suyagi, taqa, isiriq, qalampir kabi narsalar;

Burjga qarab tavsiya qilinadigan turli rangli toshlar;

Qo‘lga, bo‘yinga osilgan ko‘zmunchoq, kiyimga qadab qo‘yilgan do‘lana.

 * * *

Kimningdir o‘limiga

Yulduz uchishi;

Idish-tovoqlarni qozonning ichiga solib yuvish;

Go‘dakni derazadan uzatish, olish;

Beshikni ikki kishi ko‘tarishi;

Pichoq damining tepaga qarab turib qolishi;

Odamning egnida kiyim chatilishi, tikilishi

sabab bo‘lmaydi!

* * * 

Bularga ishonsangiz...

Kechqurun tirnoq olsa (yoki seshanba, shanba va hokazo kunlari) tirnoq olsa, bir yomonlik keladi;

Chaqaloqni juma kuni cho‘miltirib bo‘lmaydi, savobini ko‘tara olmaydi;

Duo qilinayotganda dasturxon ustida pichoq tursa, uydan baraka uchadi;

Shomdan keyin sut, qatiq sotilsa yoki berilsa, sigirning suti kamayadi;

Azali xonadon a’zolari marhumning “qirqi chiqqunicha” tuxum yeyishlari gunoh;

Taom avvalini go‘sht bilan boshlasa, bosh farzandi o‘g‘il bo‘ladi;

Taomning qirmochini yegan yoki qozon tagini yalagan qizning to‘yida yomg‘ir yog‘adi;

Erkak kishi uydan chiqarkan, yo‘lini ayol kishi kesib o‘tsa o‘sha kuni ishi yurishmaydi;

Tirik odamning bo‘yini qarichlab yoki boshdan oyog‘igacha metrlab o‘lchab bo‘lmaydi, o‘likni o‘lchagandek bo‘ladi;

Yangi tug‘ilgan chaqaloqni “qirqi chiqmasdan” yuvintirib, soch va tirnoqlarini olib bo‘lmaydi;

Shanba kuni qo‘ldan pul ketsa, faqirlik keladi, aksincha, pul kelsa, boylik keladi;

Supurgini qo‘shniga berib bo‘lmaydi, uydan baraka qochadi;

Qo‘shnidan supurgi, igna so‘rab bo‘lmaydi, yo‘qsillik keltiradi;

Nonni dasturxonga toq qo‘yib bo‘lmaydi, azali joyda toq qo‘yiladi;

Chorshanba kuni soch-soqol olib bo‘lmaydi, chunki u kuni hatto to‘ng‘iz ham tuk tashlamas ekan;

To‘q ko‘k rangli libosni kiyib bo‘lmaydi, chunki u azadorlarning libosi hisoblanadi.

...Adashasiz!

“Irfon” taqvimining 2013 yil 2-sonidan olindi.

• Олдинги
• Кейинги