Нажосатни тозалаш йўл-йўриғи

1. Нажосатни поклашда ният шарт қилинмайди.

2. Нажосат теккан кийим камида бир марта ювиш билан, кўринадиган нажосат бўлса, айни ўзини кетказиш билан тозаланади. Бу оқар сувда ювиш ёки устидан сув қуйиш билан бўлиши керак. Аммо нажосатли кийим идишга солиб ювилса, уни идишдан олиб, устидан уч марта сув қуйиб, ҳар сув қуйгандан сўнг яхшилаб сиқиш билан тозаланади. Агар кийимдаги нажосат кўринмайдиган бўлса (пешобга ўхшаш), юваётган одам тоза бўлди деб қаноат ҳосил қилгунича ювилади.

3. Ердаги нажосатнинг устидан уч мартагача тоза сув қуйи-лади ва ҳар сафар бир парча тоза латта билан артиб ташланади. Агар кўп сув қуйиш билан нажосат асари қолмаса, у ерда намоз ўқиш ҳам мумкин бўлади. Бу ҳукмлар қаттиқ ерларга оид. Юмшоқ, сув қуйганда шимиб кетадиган ерлар эса нажосатнинг асарини кетказиш билан тозаланади. Ер қуриши билан ҳам пок бўлади, уни сув билан тозалаш шарт эмас. У ерда намоз ўқиш жоиз, лекин таяммум учун пок ҳисобланмайди. Чунки бу ер ўзи пок бўлса-да, бошқани пок-лай олмайди. Таҳоратда ўзи пок ва бошқани ҳам покловчи сув шарт қилинганига ўхшаш, таяммумда ҳам ўзи пок ва поклашлик қобилияти бор тупроқ шарт қилинган.

4. Бадандаги нажосат кўринадиган бўлса (қонга ўхшаш), айни ўзини кетказиш билан, кўринмайдиган бўлса (пешобга ўхшаш), ювувчининг тоза бўлди деган қаноати билан покланади. Бунда аксарият уч марта ювиш билан қаноат ҳосил бўлади.

5. Нажосат бўлган нарса куйдирилиб кулга айланса, тоза бўлади.

6. Зайтун, зиғир, пахта каби суюқ ўсимлик мойларига нажосат тушган бўлса, уч марта сув қуйиб, шу сувни чиқариб юбориш билан покланади. Ёки ёғни бир тешик идишга солиб, тешик беркитиб олинади-да, устидан сув қуйилади. Кейин ёғ сувнинг юзасига чиққанда у ҳаракатлантирилиб, сув чиқиб кетиши учун тешик очиб қўйилади. Шу амал уч марта бажарилади. Агар ёғ қаттиқ бўлса, нажосат теккан ўринни кесиб олиб ташлаб юборилади (қолгани истеъмол қилинаверади).

7. Нажосат бўлган ҳовуз бир томонидан тоза сувни оқизиб, иккинчи томонидан чиқариб юбориш билан пок-ланади. Кўп миқдорда сув сақланадиган идишлар, қудуқ, кўл ва ҳаммомни нажосатдан тозалашда ҳам шу усул қўлланилади. Худди шу сингари нажосат бўлган ёғнинг бир томонидан ўз жинсидаги тоза ёғни оқизиб, иккинчи томонидан чиқариб юборилса, тоза бўлади.

8. Нажосат теккан нарсани ювиб-сиқишнинг иложи бўлмаса, қатрон қилинади. Мисол учун пиёла ёки косага нажосат теккан бўлса, уч марта ювилиб, ҳар гал томчи сув қолмагунича бир жойга қўйилади, лекин ювиб, сувини бирор нарса билан артиб олиш қатрон ҳисобига кирмайди. Шу ўринда дарз кетган идишларни ишлатиш макруҳлигини ҳам айтиб ўтиш лозимки, агар уларга нажосат тегса, қатрон орқали ҳам тозалаб бўлмайди. Пичоқ, қилич ва шунга ўхшаш нарсаларга нажосат тегса, ишқалаш билан пок бўлади.

9. Оёқ кийимига теккан қуюқ нажосат қуруқ бўлса, уни ишқалаб, аслини кетказиш билан покланади. Аммо пешобга ўхшаш суюқ нажосат тегиб, қуриб қолган бўлса ҳам фақат ювиш билан покланади.

10. Кийимда одамнинг қуриган манийси бўлса, ишқалаб аслини кетказиш билан покланади. Агар асли кетса-ю, унинг изи қолса, зарари йўқ. Аммо ҳўл бўлса, уни фақат ювиш билан тозалаш вожиб. қуриган нажосат ювиш ёки ишқалаш билан аслини кетказиб тозаланади. Уни кесак, қоғоз билан тозалаб бўлмайди. Чунки кесак ва шу кабилар қуриган нажосатни ўрнидан кўчириб ололмайди.

11. ўлимтик ҳайвонларнинг териси ошлаш билан пок бўлади. Аммо чўчқа билан инсоннинг териси ошланса ҳам пок бўлмайди. Чунки инсоннинг асли мукаррамдир, чўчқанинг асли, яъни, айни ўзи нажасдир.

12. ўзи нажосат бўлса-ю, бошқа салоҳиятли нарсага айланса пок бўлади. Маст қилувчи ичимликлар сиркага, кийикнинг қони мушкка айлангани каби.

“Таҳорат ва намоз ҳукмлари” китобидан олинди

* * *

1. Najosatni poklashda niyat shart qilinmaydi.

2. Najosat tekkan kiyim kamida bir marta yuvish bilan, ko‘rinadigan najosat bo‘lsa, ayni o‘zini ketkazish bilan tozalanadi. Bu oqar suvda yuvish yoki ustidan suv quyish bilan bo‘lishi kerak. Ammo najosatli kiyim idishga solib yuvilsa, uni idishdan olib, ustidan uch marta suv quyib, har suv quygandan so‘ng yaxshilab siqish bilan tozalanadi. Agar kiyimdagi najosat ko‘rinmaydigan bo‘lsa (peshobga o‘xshash), yuvayotgan odam toza bo‘ldi deb qanoat hosil qilgunicha yuviladi.

3. Yerdagi najosatning ustidan uch martagacha toza suv quyi-ladi va har safar bir parcha toza latta bilan artib tashlanadi. Agar ko‘p suv quyish bilan najosat asari qolmasa, u yerda namoz o‘qish ham mumkin bo‘ladi. Bu hukmlar qattiq yerlarga oid. Yumshoq, suv quyganda shimib ketadigan yerlar esa najosatning asarini ketkazish bilan tozalanadi. Yer qurishi bilan ham pok bo‘ladi, uni suv bilan tozalash shart emas. U yerda namoz o‘qish joiz, lekin tayammum uchun pok hisoblanmaydi. Chunki bu yer o‘zi pok bo‘lsa-da, boshqani pok-lay olmaydi. Tahoratda o‘zi pok va boshqani ham poklovchi suv shart qilinganiga o‘xshash, tayammumda ham o‘zi pok va poklashlik qobiliyati bor tuproq shart qilingan.

4. Badandagi najosat ko‘rinadigan bo‘lsa (qonga o‘xshash), ayni o‘zini ketkazish bilan, ko‘rinmaydigan bo‘lsa (peshobga o‘xshash), yuvuvchining toza bo‘ldi degan qanoati bilan poklanadi. Bunda aksariyat uch marta yuvish bilan qanoat hosil bo‘ladi.

5. Najosat bo‘lgan narsa kuydirilib kulga aylansa, toza bo‘ladi.

6. Zaytun, zig‘ir, paxta kabi suyuq o‘simlik moylariga najosat tushgan bo‘lsa, uch marta suv quyib, shu suvni chiqarib yuborish bilan poklanadi. Yoki yog‘ni bir teshik idishga solib, teshik berkitib olinadi-da, ustidan suv quyiladi. Keyin yog‘ suvning yuzasiga chiqqanda u harakatlantirilib, suv chiqib ketishi uchun teshik ochib qo‘yiladi. Shu amal uch marta bajariladi. Agar yog‘ qattiq bo‘lsa, najosat tekkan o‘rinni kesib olib tashlab yuboriladi (qolgani iste’mol qilinaveradi).

7. Najosat bo‘lgan hovuz bir tomonidan toza suvni oqizib, ikkinchi tomonidan chiqarib yuborish bilan pok-lanadi. Ko‘p miqdorda suv saqlanadigan idishlar, quduq, ko‘l va hammomni najosatdan tozalashda ham shu usul qo‘llaniladi. Xuddi shu singari najosat bo‘lgan yog‘ning bir tomonidan o‘z jinsidagi toza yog‘ni oqizib, ikkinchi tomonidan chiqarib yuborilsa, toza bo‘ladi.

8. Najosat tekkan narsani yuvib-siqishning iloji bo‘lmasa, qatron qilinadi. Misol uchun piyola yoki kosaga najosat tekkan bo‘lsa, uch marta yuvilib, har gal tomchi suv qolmagunicha bir joyga qo‘yiladi, lekin yuvib, suvini biror narsa bilan artib olish qatron hisobiga kirmaydi. Shu o‘rinda darz ketgan idishlarni ishlatish makruhligini ham aytib o‘tish lozimki, agar ularga najosat tegsa, qatron orqali ham tozalab bo‘lmaydi. Pichoq, qilich va shunga o‘xshash narsalarga najosat tegsa, ishqalash bilan pok bo‘ladi.

9. Oyoq kiyimiga tekkan quyuq najosat quruq bo‘lsa, uni ishqalab, aslini ketkazish bilan poklanadi. Ammo peshobga o‘xshash suyuq najosat tegib, qurib qolgan bo‘lsa ham faqat yuvish bilan poklanadi.

10. Kiyimda odamning qurigan maniysi bo‘lsa, ishqalab aslini ketkazish bilan poklanadi. Agar asli ketsa-yu, uning izi qolsa, zarari yo‘q. Ammo ho‘l bo‘lsa, uni faqat yuvish bilan tozalash vojib. qurigan najosat yuvish yoki ishqalash bilan aslini ketkazib tozalanadi. Uni kesak, qog‘oz bilan tozalab bo‘lmaydi. Chunki kesak va shu kabilar qurigan najosatni o‘rnidan ko‘chirib ololmaydi.

11. o‘limtik hayvonlarning terisi oshlash bilan pok bo‘ladi. Ammo cho‘chqa bilan insonning terisi oshlansa ham pok bo‘lmaydi. Chunki insonning asli mukarramdir, cho‘chqaning asli, ya’ni, ayni o‘zi najasdir.

12. o‘zi najosat bo‘lsa-yu, boshqa salohiyatli narsaga aylansa pok bo‘ladi. Mast qiluvchi ichimliklar sirkaga, kiyikning qoni mushkka aylangani kabi.

“Tahorat va namoz hukmlari” kitobidan olindi

• Олдинги
• Кейинги