Абу Суфён ибн ал-Ҳорис

Абу Суфён Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) билан бир оилада катта бўлган тенгдош, амакиларининг ўғли ва эмикдош эди. Ваҳий келгунига қадар Пайғамбаримизга (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) энг яқин дўст ва суянчиқ бўлган. Бу қардошлик сабабли Исломни биринчилардан қабул қилиши керак эди. Бироқ бунинг акси бўлиб чиқди. Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) даъватни бошлаган кунларидан у зотга душман бўлиб олди.

Кеч бўлса-да Исломни қабул қилди. Бу ҳақда ўзи бундай ҳикоя қилади:

"Мусулмонлар Маккага кириб келаётган эди. Мен аёлим ва болаларимга: "Бу ердан тезроқ қочиш керак, ҳозир Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бу ерга келаётганини эшитиб қолдим", дедим. Аёлим эса менга: "Исломни қабул қилиш вақти келмадимикан, сен бир вақтлар Муҳаммаднинг (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) энг яқин дўсти эдинг-ку", деди. Бундан таъсирланиб қулим Мазкурга от ва егулик тайёрлашни буюрдим.

Ўғлим Жаъфарни олиб Макка ва Мадина ўртасидаги Абвага йўл олдим. У ерга боргач, мени биров таниб қолмасин деб юзимни беркитдим. Муҳаммаднинг (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) олдиларига бориб юзимни очдим. У зот ўша заҳоти мендан юз ўгириб олдилар. Мен қайта-қайта юзларига қарайвердим. Исломни қабул қилиш учун келган бўлсам-да, бу ҳолатни кўрган мусулмонлар ҳам мендан юз ўгирди. Абу Бакрга (розийаллоҳу анҳу) қарасам, у киши ҳам мендан хафа. Умар ибн Хаттоб ундан баттар жаҳли чиққан. Шунда Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) олдимга бир ансорни юбордилар. У мусулмонларга етказган зарарларимни юзимга солди. Амаким Аббосга кўзим тушди.

– Амаки, Муҳаммад билан гаплашинг, мен Исломни қабул қиляпман, у зотни кўндиринг, мени кечирсинлар, – дедим. У киши:

– Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) сенга қарамаяптилар ҳам, мен нима қилай? – деди. Қариндошим Али ибн Абу Толибга ҳам илтимос қилдим. Лекин у ҳам менга ёрдам бера олмади.

Мусулмонлар Маккадан тўрт чақирим узоқликдаги Жаҳфада тўхтаганларида ўғлим билан Муҳаммаднинг (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) чодирлари олдида туриб олдим. Қанча ҳаракат қилсам ҳам, менга қарамадилар. Шунда:

– Мени кечирадими ёки йўқми, ўғлимни олиб бошим оққан томонга кетаман, – дедим. Бу сўзларни Муҳаммадга (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) етказишибди. Шундан сўнг чодирдан чиққанларида менга бир назар ташладилар. У зотнинг жилмайишларини жуда-жуда хоҳлардим. Ўжарлик қилиб кетларидан қолмадим.

Амаким Аббос Муҳаммадга (соллаллоҳу алайҳи ва саллам):

– Қара, динимиз йўлида ўзини аямасдан курашяпти, кечирақол уни, – деди. Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам):

– Мен уни кечирдим, менга олдин қилган ёмонликларини Аллоҳ ҳам кечирди, – дедилар".

Шундан кейин Абу Суфён (розийаллоҳу анҳу) умрини Қуръон тиловат қилиш, Ислом аҳкомларини ўрганиш ва намоз ўқишга бағишлади. У бир гал масжидга кириб кетаётганида Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Ойша онамизга (розийаллоҳу анҳо): "Танидингми, амакимнинг ўғли Абу Суфёндир", деб айтдилар.

Азиз Ҳакимов тайёрлади.

“Ислом нури” газетасининг 2012 йил, 4-сонидан олинди.

* * *

Abu Sufyon Payg‘ambarimiz Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) bilan bir oilada katta bo‘lgan tengdosh, amakilarining o‘g‘li va emikdosh edi. Vahiy kelguniga qadar Payg‘ambarimizga (sollallohu alayhi va sallam) eng yaqin do‘st va suyanchiq bo‘lgan. Bu qardoshlik sababli Islomni birinchilardan qabul qilishi kerak edi. Biroq buning aksi bo‘lib chiqdi. Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) da’vatni boshlagan kunlaridan u zotga dushman bo‘lib oldi.

Kech bo‘lsa-da Islomni qabul qildi. Bu haqda o‘zi bunday hikoya qiladi:

"Musulmonlar Makkaga kirib kelayotgan edi. Men ayolim va bolalarimga: "Bu yerdan tezroq qochish kerak, hozir Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) bu yerga kelayotganini eshitib qoldim", dedim. Ayolim esa menga: "Islomni qabul qilish vaqti kelmadimikan, sen bir vaqtlar Muhammadning (sollallohu alayhi va sallam) eng yaqin do‘sti eding-ku", dedi. Bundan ta’sirlanib qulim Mazkurga ot va yegulik tayyorlashni buyurdim.

O‘g‘lim Ja’farni olib Makka va Madina o‘rtasidagi Abvaga yo‘l oldim. U yerga borgach, meni birov tanib qolmasin deb yuzimni berkitdim. Muhammadning (sollallohu alayhi va sallam) oldilariga borib yuzimni ochdim. U zot o‘sha zahoti mendan yuz o‘girib oldilar. Men qayta-qayta yuzlariga qarayverdim. Islomni qabul qilish uchun kelgan bo‘lsam-da, bu holatni ko‘rgan musulmonlar ham mendan yuz o‘girdi. Abu Bakrga (roziyallohu anhu) qarasam, u kishi ham mendan xafa. Umar ibn Xattob undan battar jahli chiqqan. Shunda Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) oldimga bir ansorni yubordilar. U musulmonlarga yetkazgan zararlarimni yuzimga soldi. Amakim Abbosga ko‘zim tushdi.

– Amaki, Muhammad bilan gaplashing, men Islomni qabul qilyapman, u zotni ko‘ndiring, meni kechirsinlar, – dedim. U kishi:

– Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) senga qaramayaptilar ham, men nima qilay? – dedi. Qarindoshim Ali ibn Abu Tolibga ham iltimos qildim. Lekin u ham menga yordam bera olmadi.

Musulmonlar Makkadan to‘rt chaqirim uzoqlikdagi Jahfada to‘xtaganlarida o‘g‘lim bilan Muhammadning (sollallohu alayhi va sallam) chodirlari oldida turib oldim. Qancha harakat qilsam ham, menga qaramadilar. Shunda:

– Meni kechiradimi yoki yo‘qmi, o‘g‘limni olib boshim oqqan tomonga ketaman, – dedim. Bu so‘zlarni Muhammadga (sollallohu alayhi va sallam) yetkazishibdi. Shundan so‘ng chodirdan chiqqanlarida menga bir nazar tashladilar. U zotning jilmayishlarini juda-juda xohlardim. O‘jarlik qilib ketlaridan qolmadim.

Amakim Abbos Muhammadga (sollallohu alayhi va sallam):

– Qara, dinimiz yo‘lida o‘zini ayamasdan kurashyapti, kechiraqol uni, – dedi. Muhammad (sollallohu alayhi va sallam):

– Men uni kechirdim, menga oldin qilgan yomonliklarini Alloh ham kechirdi, – dedilar".

Shundan keyin Abu Sufyon (roziyallohu anhu) umrini Qur’on tilovat qilish, Islom ahkomlarini o‘rganish va namoz o‘qishga bag‘ishladi. U bir gal masjidga kirib ketayotganida Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Oysha onamizga (roziyallohu anho): "Tanidingmi, amakimning o‘g‘li Abu Sufyondir", deb aytdilar.

Aziz Hakimov tayyorladi.

“Islom nuri” gazetasining 2012 yil, 4-sonidan olindi.

• Олдинги
• Кейинги