Ҳайвонларни урчитиш ва бичиш мумкинми?

Рукн: Савол беринг Чоп этилган: 30.09.2015

Савол: Динимизда ҳайвонларни бир-бирига урчитиб, янги насл олиш ҳақида, шунингдек, баъзи ҳайвонларни бичиш (ахта қилиш) ҳақида нима дейилган? (Хуршид)

Жавоб: Аллоҳ таоло ҳайвонларни инсон манфаати учун яратган. Уларни ахта қилиш жоиз ва бу билан улар тезроқ семиради. Расулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васаллам  ўз қўллари билан иккита бичилган шохдор ола қўйни қурбонлик қилганлар. Валлоҳу аълам. (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф)

Дарҳақиқат, пайвандлаш ва ҳайвонларни зотдор ҳавонларга урчитиш динимизда тақиқланмаган. Валлоҳу аълам. (Шайх Абдулазиз Мансур)     

Гўшт етиштириш учун ҳайвонларни бичиш борасида уламолар ўртасида ихтилоф бор. Баъзилар бу ишга рухсат беришган. Улар Оиша розияллоҳу анҳонинг ривоятини далил қилишган. Унда айтилишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам иккита оқ-қора, бичилган қўчқорни қурбонликка сўйганлар. Баъзилар бу ишни макруҳ дейишган.

Айрим уламолар ҳайвонларни бичишдан қайтаришган. Уларнинг далиллари қуйидаги ривоят. Ибн Аббосдан нақл қилинишича, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳайвонларни бичишдан қаттиқ қайтарганлар (Шавконий “Найлул автор”да келтирган. Ривоят санади саҳиҳ). Баъзи саҳобалар ва тобеинлар ҳайвонларни бичиш мумкин эмаслигига Нисо сурасининг 119-оятини далил қилиб келтиришган.

Хуллас, зарурат юзасидан ҳайвонларни бичишга рухсат бор. Аммо бу иш жоиз эмас, деган гап эҳтиётга яқин ва ҳужжат жиҳатидан кучлироқ. Валлоҳу аълам. (Одилхон қори Юнусхон ўғли)

* * *

Savol: Dinimizda hayvonlarni bir-biriga urchitib, yangi nasl olish haqida, shuningdek, ba’zi hayvonlarni bichish (axta qilish) haqida nima deyilgan? (Xurshid)

Javob: Alloh taolo hayvonlarni inson manfaati uchun yaratgan. Ularni axta qilish joiz va bu bilan ular tezroq semiradi. Rasululloh solallohu alayhi vasallam  o‘z qo‘llari bilan ikkita bichilgan shoxdor ola qo‘yni qurbonlik qilganlar. Vallohu a’lam. (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf)

Darhaqiqat, payvandlash va hayvonlarni zotdor havonlarga urchitish dinimizda taqiqlanmagan. Vallohu a’lam. (Shayx Abdulaziz Mansur)        

Go‘sht yetishtirish uchun hayvonlarni bichish borasida ulamolar o‘rtasida ixtilof bor. Ba’zilar bu ishga ruxsat berishgan. Ular Oisha roziyallohu anhoning rivoyatini dalil qilishgan. Unda aytilishicha, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam ikkita oq-qora, bichilgan qo‘chqorni qurbonlikka so‘yganlar. Ba’zilar bu ishni makruh deyishgan.

Ayrim ulamolar hayvonlarni bichishdan qaytarishgan. Ularning dalillari quyidagi rivoyat. Ibn Abbosdan naql qilinishicha, Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallam hayvonlarni bichishdan qattiq qaytarganlar (Shavkoniy “Naylul avtor”da keltirgan. Rivoyat sanadi sahih). Ba’zi sahobalar va tobeinlar hayvonlarni bichish mumkin emasligiga Niso surasining 119-oyatini dalil qilib keltirishgan.

Xullas, zarurat yuzasidan hayvonlarni bichishga ruxsat bor. Ammo bu ish joiz emas, degan gap ehtiyotga yaqin va hujjat jihatidan kuchliroq. Vallohu a’lam. (Odilxon qori Yunusxon o‘g‘li)