Масжидда ухлаш мумкинми?

Рукн: Савол беринг Чоп этилган: 03.09.2015

Савол: Масжидга намозга келиб, намоздан кейин масжидда қолиб ухлаш мумкинми? Мумкин булса, унинг одоблари қанақа? (Фарҳод)

Жавоб: Масжидда ухлаш ҳукми борасида турли қавллар айтилган. Жумладан, имом Нававий: “Бизнинг наздимизда масжидда ухлаш жоиз, унинг кароҳати йўқдир”, деган.

Ибн Мунзир “Ишроф”да: “Ибн Мусайяб, Ато, Ҳасан ва Шофеъий масжидда ухлашга рухсат беришган”, деб айтган.

Ибн Аббос розияллоҳу анҳу: “Уни ухлайдиган жой қилиб олманглар”, деган. Ибн Аббосдан нақл қилинган бошқа ривоятга кўра, агар намоз учун (қувват олиш мақсадида) ухлайдиган бўлса, ҳечқиси йўқ.

Авзоъий: “Масжидда ухлаш макруҳдир”, деган.

Имом Молик: “Ғариб-мусофир учун бунинг ҳечқиси йўқ, муқим учун буни маъқул кўрмайман”, деган.

Аҳмад ва Исҳоқ: “Агар мусофир ёки шунга ўхшаш бўлса, ҳечқиси йўқ. Аммо масжидни пешинда ёки кечаси ухлайдиган жой қилиб олиш тўғри эмас”, дейишган.

Имом Шофеъий ва унинг шогирдлари саҳобаларнинг масжидда ухлашлари ҳақидаги ривоятларни далил қилишган. Жумладан, Али ибн Абу Толиб, Абдуллоҳ ибн Умар, яна Суффа аҳли масжидда ухлашлари айтилган.

Демак, аслида масжидда ухлаш жоиз. Аммо бу билан намозхонларга халақит бериладиган бўлса, унинг ҳукми макруҳдир.

Агар банда мусофир ё ғариб бўлиб, ночор аҳволда бўлса, тунаш учун жой топа олмаса, масжидни ўзига лозим тутади. Шунингдек, эътикофда ўтирган банда ҳам масжидда ухлаши ва овқатланиши жоиз. Бошқа ҳолатларда масжидда ухлашни одат қилиш мақсадга мувофиқ эмас. Зеро, масжид ухлайдиган жой эмас, балки у ерда Аллоҳ зикр қилинади. Валлоҳу аълам!

Одилхон қори Юнусхон ўғли (muxlis.uz)

* * *

Savol: Masjidga namozga kelib, namozdan keyin masjidda qolib uxlash mumkinmi? Mumkin bulsa, uning odoblari qanaqa? (Farhod)

Javob: Masjidda uxlash hukmi borasida turli qavllar aytilgan. Jumladan, imom Navaviy: “Bizning nazdimizda masjidda uxlash joiz, uning karohati yo‘qdir”, degan.

Ibn Munzir “Ishrof”da: “Ibn Musayyab, Ato, Hasan va Shofe’iy masjidda uxlashga ruxsat berishgan”, deb aytgan.

Ibn Abbos roziyallohu anhu: “Uni uxlaydigan joy qilib olmanglar”, degan. Ibn Abbosdan naql qilingan boshqa rivoyatga ko‘ra, agar namoz uchun (quvvat olish maqsadida) uxlaydigan bo‘lsa, hechqisi yo‘q.

Avzo’iy: “Masjidda uxlash makruhdir”, degan.

Imom Molik: “G‘arib-musofir uchun buning hechqisi yo‘q, muqim uchun buni ma’qul ko‘rmayman”, degan.

Ahmad va Ishoq: “Agar musofir yoki shunga o‘xshash bo‘lsa, hechqisi yo‘q. Ammo masjidni peshinda yoki kechasi uxlaydigan joy qilib olish to‘g‘ri emas”, deyishgan.

Imom Shofe’iy va uning shogirdlari sahobalarning masjidda uxlashlari haqidagi rivoyatlarni dalil qilishgan. Jumladan, Ali ibn Abu Tolib, Abdulloh ibn Umar, yana Suffa ahli masjidda uxlashlari aytilgan.

Demak, aslida masjidda uxlash joiz. Ammo bu bilan namozxonlarga xalaqit beriladigan bo‘lsa, uning hukmi makruhdir.

Agar banda musofir yo g‘arib bo‘lib, nochor ahvolda bo‘lsa, tunash uchun joy topa olmasa, masjidni o‘ziga lozim tutadi. Shuningdek, e’tikofda o‘tirgan banda ham masjidda uxlashi va ovqatlanishi joiz. Boshqa holatlarda masjidda uxlashni odat qilish maqsadga muvofiq emas. Zero, masjid uxlaydigan joy emas, balki u yerda Alloh zikr qilinadi. Vallohu a’lam!

Odilxon qori Yunusxon o‘g‘li (muxlis.uz)