Чанг теккан кийимда намоз ўқиса бўладими?

Рукн: Савол беринг Чоп этилган: 25.06.2016

Савол: Баъзан ишда чанг ёки кир кийимда бўламиз. Шу ҳолда намоз ўқиса бўладими ёки кийимларни тозасига алмаштириб, кейин ўқиш керакми? (Абдулазиз)

Жавоб: Қилаётган устачилиги туфайли кийимига теккан, илашиб қолган нарсалар ҳеч қачон намозни маън қилмайди. Уста дурадгор бўлса унга чанг тегиши мумкин, қипиқ ёки ўша қурилишдан чиққан баъзи бир ғишт ёки лой, буёқ шунга ўхшаган нарсалар тегиб қолиши мумкин. Булар ҳеч қачон намозни маън қилмайди. Бу нарсалар теккан кийим билан намоз ўқилса қабул бўлиши турган гап. Бошқа усталар бўлса ҳам мой, салидол билан ишлайдиган усталар бўлса ҳам ишлаган кийимларида намоз ўқишлари мумкин.

Ҳатто фиқҳ китобларимизда мол, қўй боқувчилар агар мол ёки қўйнинг тезагидан тегиб қолса ҳам иложи борича артиб юбориб ўқийверса бўлади, деган гапга иттифоқ қилишган. Агар нажас тегадиган баъзи бир ҳолатлар бўладиган бўлса, уни ювиб тозалаб ўқиш керак бўлади. Лекин ўшани ҳам ювиб тозалашни имкони бўлмаса шу кийим билан ҳам ўқиш керак. Ҳаттоки тасаввур сифатида буюк уламоларимиз келтиришадики, бир одам тўлиқ ҳолда нажасни ичига тушиб қолди, чиқа олмади ва намоз вақти бўлди шу ерда имо билан бўлса ҳам ўқийди (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф).

* * *

Savol: Ba’zan ishda chang yoki kir kiyimda bo‘lamiz. Shu holda namoz o‘qisa bo‘ladimi yoki kiyimlarni tozasiga almashtirib, keyin o‘qish kerakmi? (Abdulaziz)

Javob: Qilayotgan ustachiligi tufayli kiyimiga tekkan, ilashib qolgan narsalar hech qachon namozni ma’n qilmaydi. Usta duradgor bo‘lsa unga chang tegishi mumkin, qipiq yoki o‘sha qurilishdan chiqqan ba’zi bir g‘isht yoki loy, buyoq shunga o‘xshagan narsalar tegib qolishi mumkin. Bular hech qachon namozni ma’n qilmaydi. Bu narsalar tekkan kiyim bilan namoz o‘qilsa qabul bo‘lishi turgan gap. Boshqa ustalar bo‘lsa ham moy, salidol bilan ishlaydigan ustalar bo‘lsa ham ishlagan kiyimlarida namoz o‘qishlari mumkin.

Hatto fiqh kitoblarimizda mol, qo‘y boquvchilar agar mol yoki qo‘yning tezagidan tegib qolsa ham iloji boricha artib yuborib o‘qiyversa bo‘ladi, degan gapga ittifoq qilishgan. Agar najas tegadigan ba’zi bir holatlar bo‘ladigan bo‘lsa, uni yuvib tozalab o‘qish kerak bo‘ladi. Lekin o‘shani ham yuvib tozalashni imkoni bo‘lmasa shu kiyim bilan ham o‘qish kerak. Hattoki tasavvur sifatida buyuk ulamolarimiz keltirishadiki, bir odam to‘liq holda najasni ichiga tushib qoldi, chiqa olmadi va namoz vaqti bo‘ldi shu yerda imo bilan bo‘lsa ham o‘qiydi (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).