Садақа билан мол камаймайди

Пайғамбаримиз бундай марҳамат қилганлар: “Уч нарсага қасам ичаман: Банданинг моли садақа қилиш билан камаймайди. Кимга бирор зулм етганида сабр қилса, Аллоҳ унинг иззат-шарафини оширади. Ким тиланчилик эшигини очса, Аллоҳ унга фақирлик эшигини очади...” (Имом Термизий).

Ушбу ҳадисда иккита хайрли ишга чақирилиб, битта иллатдан қайтариляпти. Биринчиси: “Банданинг моли садақа қилиш билан камаймайди”. Бундай дейиш билан Расулуллоҳ биз умматларини садақа қилишга тарғиб этмоқдалар. Бирор киши “молим камайиб қолади” деган хаёл билан хайру садақа қилишдан тўхтамасин. Садақа қилган билан сарват камаймайди, аксинча, зиёда бўлади ва барака киради.

Мол-дунё кўпайишининг сабабларидан бири, унинг закотини ўз вақтида бериш, фақир ва муҳтожларга эҳсон қилишдир. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Аллоҳ судхўрликни (фойдасини) йўқ қилади ва садақа (берувчиларга бойлик)ларни зиёда этади...” (Бақара, 276).

Расулуллоҳ марҳамат қиладилар: “Ким хайру саховат кўрсатиб, кийимга муҳтож одамни кийинтириб, хурсанд қилса, Аллоҳ уни жаннат кийимлари билан кийинтиради. Ким бир кишини тўйдирса, овқатлантирса, жаннатдаги таомлардан насибадор бўлади”. Бошқа ҳадисда садақа ҳақида Пайғамбаримиз бундай деганлар: “Ҳар куни тонгда инсонлар уйқудан уйғонганида ер юзига иккита фаришта тушади. Улардан бири: “Ё Аллоҳ, инфоқ-эҳсон қилган инсоннинг моли ўрнини тўлдиргин” деса, иккинчиси: “Ё Аллоҳ, зиқна одамнинг молига талафот етказгин”, деб дуо қилади” (Муттафақун алайҳ). Демак, моддий имкониятга эга бўлган киши садақа қилиш, муҳтожларга ёрдам беришдан сира қўрқмаслиги, балки хайру эҳсон билан улкан савобларни қўлга киритишга ошиқмоғи зарур.

Иккинчиси: “Кимга бирор зулм етганида унга сабр қилса, Аллоҳ унинг иззат-шарафини оширади”. Пайғамбаримиз бу билан бизларни кечиримли бўлишга тарғиб қилмоқдалар. Кимнинг жонига ёки молига, ёхуд обрў-иззатига бирор кимса жабр-ситам қилса, у киши ўч олишга, ҳақини ундиришга қодир бўлса ҳам, сабр билан кечирса, Аллоҳ таоло унинг иззат-шарафини оширади. Чунки кечиримлилик Аллоҳ таолога хуш келадиган амаллардан. Аллоҳ таоло бандаларининг қилган гуноҳларини кечирувчи Зот. Бандалари орасидан кечиримлиларини яхши кўради. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “(У тақводорлар) фаровонлик ва танглик кунларида ҳам эҳсон қиладиган, ғазабларини ютадиган, одамларни афв этадиганлардир...” (Оли Имрон, 134).

“Банда тиланчилик эшигини очса, Аллоҳ унга фақирлик эшигини очади”. Муқаддас динимиз тиланчилик қилишдан қайтаради. Айниқса, қўл-оёғи бутун, меҳнатга лаёқатли кимсанинг тиланчилик қилиши қаттиқ қораланади. Пайғамбаримиз ҳадисларининг бирида, Аллоҳ номига қасам ичиб, дала-даштдан ўтин териб, бозорда сотиб тирикчилик қилиш тиланчиликдан яхши эканини баён этганлар. Бошқа бир ҳадисда эса, дунёда тиланчилик билан кун кечирган кимсанинг қиёмат куни юзида эти қолмаган ҳолда тирилишини айтганлар. Зеро, соғ-омон бўлатуриб, бировлардан тиланаётган кимса юз терисини шилиб ташлаб, ор-номусини оёқости қилиб, ўзини бечораҳол кўрсатишга уринади. Шунга монанд, Аллоҳ таоло ҳам охиратда уни ана шундай ҳолатда тирилтиради. Билагида кучи бўлатуриб, тиланчиликни ўзига касб қилиб олган инсон ҳеч қачон рўшнолик кўрмайди. Чунки Аллоҳ таоло унга фақирлик, камбағаллик эшигини очиб қўяди.

Абдураззоқ Юнусов,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари

“Ҳидоят” журналининг 2012 йил, 12-сонидан олинди.

* * *

Payg‘ambarimiz bunday marhamat qilganlar: “Uch narsaga qasam ichaman: Bandaning moli sadaqa qilish bilan kamaymaydi. Kimga biror zulm yetganida sabr qilsa, Alloh uning izzat-sharafini oshiradi. Kim tilanchilik eshigini ochsa, Alloh unga faqirlik eshigini ochadi...” (Imom Termiziy).

Ushbu hadisda ikkita xayrli ishga chaqirilib, bitta illatdan qaytarilyapti. Birinchisi: “Bandaning moli sadaqa qilish bilan kamaymaydi”. Bunday deyish bilan Rasululloh biz ummatlarini sadaqa qilishga targ‘ib etmoqdalar. Biror kishi “molim kamayib qoladi” degan xayol bilan xayru sadaqa qilishdan to‘xtamasin. Sadaqa qilgan bilan sarvat kamaymaydi, aksincha, ziyoda bo‘ladi va baraka kiradi.

Mol-dunyo ko‘payishining sabablaridan biri, uning zakotini o‘z vaqtida berish, faqir va muhtojlarga ehson qilishdir. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Alloh sudxo‘rlikni (foydasini) yo‘q qiladi va sadaqa (beruvchilarga boylik)larni ziyoda etadi...” (Baqara, 276).

Rasululloh marhamat qiladilar: “Kim xayru saxovat ko‘rsatib, kiyimga muhtoj odamni kiyintirib, xursand qilsa, Alloh uni jannat kiyimlari bilan kiyintiradi. Kim bir kishini to‘ydirsa, ovqatlantirsa, jannatdagi taomlardan nasibador bo‘ladi”. Boshqa hadisda sadaqa haqida Payg‘ambarimiz bunday deganlar: “Har kuni tongda insonlar uyqudan uyg‘onganida yer yuziga ikkita farishta tushadi. Ulardan biri: “Yo Alloh, infoq-ehson qilgan insonning moli o‘rnini to‘ldirgin” desa, ikkinchisi: “Yo Alloh, ziqna odamning moliga talafot yetkazgin”, deb duo qiladi” (Muttafaqun alayh). Demak, moddiy imkoniyatga ega bo‘lgan kishi sadaqa qilish, muhtojlarga yordam berishdan sira qo‘rqmasligi, balki xayru ehson bilan ulkan savoblarni qo‘lga kiritishga oshiqmog‘i zarur.

Ikkinchisi: “Kimga biror zulm yetganida unga sabr qilsa, Alloh uning izzat-sharafini oshiradi”. Payg‘ambarimiz bu bilan bizlarni kechirimli bo‘lishga targ‘ib qilmoqdalar. Kimning joniga yoki moliga, yoxud obro‘-izzatiga biror kimsa jabr-sitam qilsa, u kishi o‘ch olishga, haqini undirishga qodir bo‘lsa ham, sabr bilan kechirsa, Alloh taolo uning izzat-sharafini oshiradi. Chunki kechirimlilik Alloh taologa xush keladigan amallardan. Alloh taolo bandalarining qilgan gunohlarini kechiruvchi Zot. Bandalari orasidan kechirimlilarini yaxshi ko‘radi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “(U taqvodorlar) farovonlik va tanglik kunlarida ham ehson qiladigan, g‘azablarini yutadigan, odamlarni afv etadiganlardir...” (Oli Imron, 134).

“Banda tilanchilik eshigini ochsa, Alloh unga faqirlik eshigini ochadi”. Muqaddas dinimiz tilanchilik qilishdan qaytaradi. Ayniqsa, qo‘l-oyog‘i butun, mehnatga layoqatli kimsaning tilanchilik qilishi qattiq qoralanadi. Payg‘ambarimiz hadislarining birida, Alloh nomiga qasam ichib, dala-dashtdan o‘tin terib, bozorda sotib tirikchilik qilish tilanchilikdan yaxshi ekanini bayon etganlar. Boshqa bir hadisda esa, dunyoda tilanchilik bilan kun kechirgan kimsaning qiyomat kuni yuzida eti qolmagan holda tirilishini aytganlar. Zero, sog‘-omon bo‘laturib, birovlardan tilanayotgan kimsa yuz terisini shilib tashlab, or-nomusini oyoqosti qilib, o‘zini bechorahol ko‘rsatishga urinadi. Shunga monand, Alloh taolo ham oxiratda uni ana shunday holatda tiriltiradi. Bilagida kuchi bo‘laturib, tilanchilikni o‘ziga kasb qilib olgan inson hech qachon ro‘shnolik ko‘rmaydi. Chunki Alloh taolo unga faqirlik, kambag‘allik eshigini ochib qo‘yadi.

Abdurazzoq Yunusov,

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari

“Hidoyat” jurnalining 2012 yil, 12-sonidan olindi.

• Олдинги
• Кейинги