Зулҳижжанинг илк ўн куни

Аллоҳ таоло баъзи замон ва маконларнинг қиймат ва аҳамиятига диққат қаратиш учун Қуръони каримнинг кўпгина оятларида “Ван-Нажм”, “Вал-Лайл”, “Ваш-Шамс”, “Ваз-Зуҳо”, “Вал-Аср” каби ифодалар ила қасамёд этади.

Зулҳижжа ойининг илк ўн куни билан боғлиқ эканлиги исботланган “Қасамёд этаман тонг (вақти) билан, “Ўн кеча” билан, жуфт ва тоқ (нарсалар) билан ва ўтаётган тун биланки (албатта, кофирларга жазо муқаррардир)!” мазмунидаги оятларда ҳам айрим вақтларнинг қийматли эканига ишорат бор (Фажр, 1-4). Рамазон ойининг охирги ва Муҳаррамнинг илк ўн куни сингари, Қурбон ҳайитининг биринчи кунини ўз ичига олган Зулҳижжа ойининг илк ўн куни ҳам фазилатли ҳисобланади. Аллоҳ таолонинг раҳмати, гуноҳларнинг кечирилиши, дўзахдан қутулиш, қилинган қурбонликлар ила маънавий яқинликка ноиллик, бажарилган ҳаж вазифалари ортидан қозонилган илоҳий мукофотлар мазкур кун ва кечаларнинг қадрини оширган омиллардир.

Расулуллоҳ (с.а.в.) ҳадиси шарифда марҳамат қиладилар: “Аллоҳ ҳузурида Зулҳижжанинг ўн куничалик Унга ибодат қилиш маҳбуброқ кун йўқ. Уларнинг бир кунлик рўзаси бир йиллик рўзага тенгдир. Уларнинг бир кечасини бедор ўтказиш эса, Лайлатул Қадрни бедор ўтказишга тенгдир” (Термизий ривояти).

Қамарий ойларнинг ўн иккинчиси бўлган Зулҳижжа Исломнинг беш фарзидан бири бўлган ҳаж адо этиладиган умумий афв фурсати. Арафотга чиқиладиган, Аллоҳ учун милёнлаб қурбонлик қилинадиган ва бир йиллик ҳисоблар кўрилиб, амал дафтарлари ёпиладиган муқаддас ойдир.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “...Йўлга қодир бўлган одамлар зиммасида Аллоҳ учун Байтни ҳаж қилиш (фарзи) бордир. Кимда-ким (буни) инкор этса, бас, албатта, Аллоҳ оламлардан беҳожатдир” (Оли Имрон, 97).

Инсон даража, мавқеи улуғ одамнинг ҳузурига таклиф қилинса, севинчдан боши осмонга етади. Даъватга ижобат этиш учун шошади, улуғлар орасида бўлишдан завқ туяди. Ҳаж учун қилинган таклиф эса Оламларнинг Рабби, Улуғлар Улуғи томонидан келади. “Раҳмоннинг меҳмони” рутбасида ҳаж сафарига отланган мўминнинг ҳар бир ташлаган қадамига савоб ёзилади ва даражаси юксалади. Зиёратчилар Арафотда вақфаду турганида Аллоҳ таоло фаришталарига хитоб қилади: “Бандаларимни бу ерларгача олиб келган нима?” Фаришталар: “Розилигинг ва жаннат истаги”, деб жавоб беришади. Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “Мен Зотимни ва барча яратганларимни гувоҳ қиламанки, дунёнинг кунлари, чўлнинг қумлари қадар кўп бўлса ҳам, уларнинг гуноҳларини кечирдим”. Бу хусусда Пайғамбар (а.с.): “Гуноҳ аралашмаган ва қабул бўлган ҳажнинг мукофоти жаннатдир”, деганлар.

Ҳажга боролмаган мўминнинг ушбу кунларда рўза тутиши улуғ фазилатдир. Қурбон ҳайитидан олдин тўққиз кун рўза тутиб, ўнинчи куни қурбонлигини сўйгунича ҳеч нима емай, рўзадор ҳолда бўлади. Сўнгра оғзини қурбонлик гўшти билан очади. Бундай қилолмаган тақдирда, ҳеч бўлмаса саккизинчи ва тўққизинчи кунлари рўза тутади. Бу ойда яна нуқсонлардан қутулиш учун истиғфор, салавоти шариф, бошқа дуо-лар ва тасбеҳ намозида давомли бўлиш хайрлидир.

Аллоҳ таоло бу муборак кун ва кечаларнинг хайридан барчамизни насибадор қилсин!

“Ирфон” тақвимининг 2012 йил 4-сонидан олинди.

* * *

Alloh taolo ba’zi zamon va makonlarning qiymat va ahamiyatiga diqqat qaratish uchun Qur’oni karimning ko‘pgina oyatlarida “Van-Najm”, “Val-Layl”, “Vash-Shams”, “Vaz-Zuho”, “Val-Asr” kabi ifodalar ila qasamyod etadi.

Zulhijja oyining ilk o‘n kuni bilan bog‘liq ekanligi isbotlangan “Qasamyod etaman tong (vaqti) bilan, “O‘n kecha” bilan, juft va toq (narsalar) bilan va o‘tayotgan tun bilanki (albatta, kofirlarga jazo muqarrardir)!” mazmunidagi oyatlarda ham ayrim vaqtlarning qiymatli ekaniga ishorat bor (Fajr, 1-4). Ramazon oyining oxirgi va Muharramning ilk o‘n kuni singari, Qurbon hayitining birinchi kunini o‘z ichiga olgan Zulhijja oyining ilk o‘n kuni ham fazilatli hisoblanadi. Alloh taoloning rahmati, gunohlarning kechirilishi, do‘zaxdan qutulish, qilingan qurbonliklar ila ma’naviy yaqinlikka noillik, bajarilgan haj vazifalari ortidan qozonilgan ilohiy mukofotlar mazkur kun va kechalarning qadrini oshirgan omillardir.

Rasululloh (s.a.v.) hadisi sharifda marhamat qiladilar: “Alloh huzurida Zulhijjaning o‘n kunichalik Unga ibodat qilish mahbubroq kun yo‘q. Ularning bir kunlik ro‘zasi bir yillik ro‘zaga tengdir. Ularning bir kechasini bedor o‘tkazish esa, Laylatul Qadrni bedor o‘tkazishga tengdir” (Termiziy rivoyati).

Qamariy oylarning o‘n ikkinchisi bo‘lgan Zulhijja Islomning besh farzidan biri bo‘lgan haj ado etiladigan umumiy afv fursati. Arafotga chiqiladigan, Alloh uchun milyonlab qurbonlik qilinadigan va bir yillik hisoblar ko‘rilib, amal daftarlari yopiladigan muqaddas oydir.

Alloh taolo marhamat qiladi: “...Yo‘lga qodir bo‘lgan odamlar zimmasida Alloh uchun Baytni haj qilish (farzi) bordir. Kimda-kim (buni) inkor etsa, bas, albatta, Alloh olamlardan behojatdir” (Oli Imron, 97).

Inson daraja, mavqei ulug‘ odamning huzuriga taklif qilinsa, sevinchdan boshi osmonga yetadi. Da’vatga ijobat etish uchun shoshadi, ulug‘lar orasida bo‘lishdan zavq tuyadi. Haj uchun qilingan taklif esa Olamlarning Rabbi, Ulug‘lar Ulug‘i tomonidan keladi. “Rahmonning mehmoni” rutbasida haj safariga otlangan mo‘minning har bir tashlagan qadamiga savob yoziladi va darajasi yuksaladi. Ziyoratchilar Arafotda vaqfadu turganida Alloh taolo farishtalariga xitob qiladi: “Bandalarimni bu yerlargacha olib kelgan nima?” Farishtalar: “Roziliging va jannat istagi”, deb javob berishadi. Alloh taolo marhamat qiladi: “Men Zotimni va barcha yaratganlarimni guvoh qilamanki, dunyoning kunlari, cho‘lning qumlari qadar ko‘p bo‘lsa ham, ularning gunohlarini kechirdim”. Bu xususda Payg‘ambar (a.s.): “Gunoh aralashmagan va qabul bo‘lgan hajning mukofoti jannatdir”, deganlar.

Hajga borolmagan mo‘minning ushbu kunlarda ro‘za tutishi ulug‘ fazilatdir. Qurbon hayitidan oldin to‘qqiz kun ro‘za tutib, o‘ninchi kuni qurbonligini so‘ygunicha hech nima yemay, ro‘zador holda bo‘ladi. So‘ngra og‘zini qurbonlik go‘shti bilan ochadi. Bunday qilolmagan taqdirda, hech bo‘lmasa sakkizinchi va to‘qqizinchi kunlari ro‘za tutadi. Bu oyda yana nuqsonlardan qutulish uchun istig‘for, salavoti sharif, boshqa duo-lar va tasbeh namozida davomli bo‘lish xayrlidir.

Alloh taolo bu muborak kun va kechalarning xayridan barchamizni nasibador qilsin!

“Irfon” taqvimining 2012 yil 4-sonidan olindi.

• Олдинги
• Кейинги